Состојбите во Украина, Грузија и на Блискиот Исток и новиот Пакт за Медитеранот ќе бидат главни теми на денешниот состанок на Советот за надворешни работи на Европската Унија (ФАЦ), со кој ќе претседава високата претставничка на ЕУ за надворешни работи и безбедносна политика, Каја Калас.

Советот ќе започне со разговор на шефовите на дипломатиите на земјите членки на ЕУ со нивниот украински колега Андриј Сибиха преку видео конференциска врска, посветен на најновите случувања поврзани со руската агресија врз Украина.

По ова ќе следи дискусијата на европските министри за сите аспекти на поддршката на ЕУ за Украина, пред се за дополнително зајакнување на воената помош за Украина и нејзината одбранбена индустрија, како и за поддршката на глобалните напори на постигнување целосен и безусловен прекин на огнот.

На состанокот ќе стане збор и за зајакнување на притисокот врз Русија, вклучително и за постигнување договор за 18-тиот пакет санкции кон Москва поврзани со агресијата врз Украина, но и за мерки поврзани со руските хибридни активности и кршењето на човековите права во земјата.

Потоа, Советот ќе размени мислења за ситуацијата во Грузија и ќе ги разгледа можните рестриктивни мерки против Тбилиси како одговор на „растечката репресија од страна на грузиските властите“, вклучително и за приведување на опозициски лидери, ограничување на граѓанските слободи и стеснување на просторот за активисти на граѓанското општество и независните медиуми.

Во попладневното продолжение на состанокот, се очекува министрите да разговараат за состојбите на Блискиот Исток, пред се состојбите во Газа и за случувањата поврзани со Иран.

Дискусија ќе започне со информации за настаните во Газа и за напорите на ЕУ за подобрување на хуманитарната ситуација на теренот со целосно укинување на израелската блокада на Појасот и овозможување непречен пристап и континуирана дистрибуција на хуманитарна помош за цивилното население.

Се очекува Калас уште еднаш да ги повика министрите да постигнат консензус за понатамошни санкции против екстремистичките еврејски доселеници и субјектите и организациите што ги поддржуваат, како и против Хамас.

Советот, исто така, треба да ги разгледа најновите настани во врска со Иран, вклучително и за напорите на ЕУ за поддршка на Меѓународната агенција за атомска енергија во нејзиното следење и верификација на нуклеарната програма на Иран.

По ова, членовите на Советот ќе одржат дискусија на тема „Медитеран 2025: Пактот и реформата на Унијата за Медитеранот“, чија цел е да се даде нов поттик на ангажманот на ЕУ во медитеранскиот регион и на подготовката на новиот Пакт за Медитеранот, кој се очекува да биде презентиран претстојнава есен.

Покрај ова, предвидено е министрите да се осврнат на односите на ЕУ со Заедницата на латиноамерикански и карипски држави (ЦЕЛАЦ), на поддршката на Унијата за зајакнување на отпорноста на Молдавија, на состојбата во Сомалија, како и на соработката на блокот со Јапонија и Кина.

Пред почетокот на денешното заседание на ФАЦ, Калас ќе организира работен појадок со молдавскиот заменик-премиер и министер за надворешни работи Михаи Попшои, на кој ќе се разговара за случувањата во Молдавија, особено во светло на претстојните парламентарни избори.

Три недели старата коалициска влада на романскиот премиер Илија Боложан синоќа го преживеа гласањето доверба, што ѝ овозможи да ги протурка непопуларните зголемувања на даноците потребни за намалување на најголемиот буџетски дефицит во Европската Унија.

Владата забрзано, преку парламентот, ги усвои зголемувањето на ДДВ, на акцизите и другите давачки од август со цел да се спречи намалувањето на рејтингот под инвестициското ниво и да го деблокира пристапот до фондовите на ЕУ.

Широката владина коалиција од четири проевропски партии ја презеде власта кон крајот на јуни, со што заврши повеќемесечниот политички ќорсокак откако претседателските избори беа откажани во декември и повторени во мај.

Партиите се двоумеа на зголемувањата, кои беа критикувани од работодавачите и синдикалците, додека илјадници работници во јавниот сектор организираа протести.

Крајнодесничарската опозиција во понеделникот поднесе предлог за гласање недоверба и навести дека ќе поднесе уште предлози.

-Разбирам дека опозицијата не се согласува со мерките предложени од владата, им рече Боложан на пратениците.

„Но, тогаш кои се решенијата? Од една страна, ни беше кажано дека проблемите во економијата се сериозни, од друга страна, дека не треба да ги преземаме овие мерки. Не можеме да ги правиме и двете.“

Иако сите четири партии во владата ги одобрија зголемувањата, социјалдемократите, најголемата партија во коалицијата без која владејачкото мнозинство не може да преживее, денес ги критикуваа.

-За солидна, континуирана политичка поддршка, мора брзо да ги исправиме некои од апсурдните работи од овој прв пакет мерки, рече лидерот на социјалдемократите Сорин Гриндеану.

Боложан претходно овој месец изјави дека коалициската влада ќе стори сè што е можно фо крајот на годината да го намали дефицитот на околу осум проценти од БДП од минатогодишните 9,3 проценти. Тоа е повеќе од почетната цел од седум проценти оваа година, а владата ќе се стреми да го приближи буџетскиот дефицит до шест проценти во 2026 година, се додава.

Според романскиот закон, даночните мерки би можеле да бидат оспорени пред Уставниот суд, а опозицијата минатата недела изјави дека ќе се обиде да го стори тоа.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски синоќа изјави дека имал многу добар разговор со американскиот претседател Доналд Трамп по неговата објава за испраќање ново оружје во Украина, додавајќи дека се согласиле во иднина почесто да разговараат за да ги координираат своите чекори.

„Беше многу добар разговор. Му се заблагодарив на Трамп за неговата подготвеност да ја поддржи Украина и за понатамошна соработка со цел да се запре убивањето и да се воспостави траен и праведен мир“, напиша Зеленски на Телеграм.

Украинскиот претседател додаде дека со Трамп се согласиле во иднина почесто да разговараат со цел да ги координираат чекорите.

Трамп вчера соопшти дека е разочаран од рускиот претседател Владимир Путин и „многу незадоволен“ од Русија, додавајќи дека сака војната во Украина да заврши.

„Ќе произведуваме врвно оружје и тоа ќе биде испратено во НАТО“, рече Трамп, додавајќи дека сојузниците на Вашингтон во НАТО ќе платат за оружјето.

Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, ја потврди изјавата на Трамп и ја опиша како „сосема логична“.

Вредноста на оружјето се мери во милијарди евра, а оружјето би ги вклучувало и противвоздушните ракети „Патриот“ кои на Украина итно ѝ се потребни за да ги брани своите градови од руските воздушни напади.