Од утре нови полимерни 10-ки и 50-ки, книжните нема да важат

Од утре во оптек влегуваат првите полимерни пари, во апоенска вредност од 10 и 50 денари.

Со почетокот на употребата на новите банкноти од оптек се повлекуваат досегашните книжни 10-ки и 50-ки кои нема да бидат законско средства зо плаќање.

Од НБРМ соопштуваат дека основната разлика меѓу полимерните и книжните пари што се повлекуваат од оптек е токму материјалот што се користи како подлога за печатење ‒ хартијата изработена од памучни влакна се заменува со специјална подлога, супстрат изработен од биаксијално ориентиран полипропилен. Во соопштението појаснуваат дека поради постигнување компатибилност за печатарска изведба на овој супстрат за изработка, направено е соодветно приспособување на основниот дизајн на овие пари. Меѓу другото, наместо водениот печат што го содржеа книжните, полимерните пари во апоенска вредност од 10 и 50 денари ќе содржат транспарентен прозорец во кој се вградени препознатливи елементи од нивниот оригинален дизајн. Поконкретно, кај апоенот од 10 денари е претставен стилизиран цртеж на паун, додека кај апоенот од 50 денари има приказ на гравура на рановизантиска монета.

Заштитниот конец кај полимерните пари се гледа како испрекината линија, со јасно испишан текст „НБРМ“, додека кај книжните пари коишто се повлекуваат од оптек, тој е вткаен во хартијата и под дејство на светлина се гледа како непрекината линија со јасно испишан текст „НБРМ“.

Како заштитни знаци, полимерните пари во апоенска вредност од 10 и 50 денари, меѓу другото, содржат и микротекст видлив само со лупа, двоен пасер и скриена слика, а ќе имаат и УВ-својства. Накратко, супстратот за изработка на полимерните пари овозможува нивниот дизајн да содржи безбедносни карактеристики и заштитни знаци коишто не може масовно да се репродуцираат со употреба на воспоставените техники за фалсификување пари.

На овие пари во апоенска вредност од 10 и 50 денари има и ознака во вид на издигнати точки за распознавање на апоенот од страна на лицата со оштетен вид.

Супстратот којшто се користи за изработка на парите во апоенска вредност од 10 и 50 денари коишто утре влегуваат во оптек, не се оштетува лесно, што не е случај и со хартијата. Анализите покажуваат дека животниот век на парите изработени од полимер е подолг за 2,5 до три пати, а во некои случаи и за четири пати од оној на парите изработени од хартијата во чијашто основа се памучни влакна. од НБРМ сметаат дека покрај тоа што долгиот животен век на полимерните пари има прагматична вредност при нивната секојдневна употреба од страна на граѓаните, дополнително се очекува дека со пуштањето во оптек на полимерните пари, во иднина, ќе биде многу помала потребата од нови изданија со иста апоенска вредност. Тоа, додаваат, значи заштеда и на ресурси и на средства.

Народната банка ги потсетува граѓаните и правните лица дека доколку и од утре, 15 мај, поседуваат книжни пари во апоенска вредност од 10 и 50 денари, имајќи предвид дека тие веќе нема да бидат законско средство за плаќање, нив ќе можат бесплатно да ги заменат за други пари или ковани пари во еквивалентен износ. Од 15 мај годинава до 15 мај 2019 година, ќе можат да ја извршат замената во деловните банки во Република Македонија. По 15 мај следната година, замената ќе може да се изврши исклучиво во Народната банка.

Потсетуваат дека кованите пари во апоенска вредност од 10 и 50 денари и натаму ќе бидат во оптек, односно и натаму се законско средство за плаќање во Република Македонија, поради што за нив не треба да се врши замена за други пари во еквивалентен износ.

Од утре започнува и периодот во којшто правните лица коишто ги одржуваат машините за обработка на пари и автоматите за наплата со готовина на територијата на Република Македонија ќе можат да ги приспособат софтверите за да ги препознаваат карактеристиките и заштитните елементи на полимерните пари во апоенска вредност од 10 и 50 денари.

- Влегувањето во оптек на полимерните пари во апоенска вредност од 10 и 50 денари на 15 мај годинава е значаен момент во работењето на Народната банка. Од утре, Република Македонија ќе биде на мапата на државите чијашто централна банка има започнато процес на полимеризација на парите на националната валута. Македонскиот денар ќе се вбројува меѓу валутите чии пари со пониска апоенска вредност, коишто се и најзастапени во одвивањето на готовинските трансакции, се изработени на најсовремен начин и од најсовремен материјал.

САД со остри критики за затворањето на филијалите на српската банка во северно Косово

Стејт департментот ја повтори загриженоста на САД во врска со мерките на Централната банка на Косово за ограничување на употребата на српскиот динар.

Американскиот Стејт департмент изрази разочарување поради затворањето на шесте филијали на српската „Банка поштенска штедилница“ на северот на Косово од страна на косовската полиција, истакнувајќи дека „оваа акција не беше координирана со меѓународните партнери“ и дека придонесува за зголемување на тензиите во областа.

Портпарол на Стејт департментот, во изјава за Гласот на Америка што ја пренесуваат медиумите во Приштина, оцени дека вчерашната акција на косовската полиција „ја поткопува перцепцијата дека Косово дејствува со добра волја за решавање на споровите Србија преку дијалогот кој го олеснува Европската унија“.

Портпаролот истакна дека „владата на САД постојано бара координација меѓу нашите влади“ за да се поддржи напредокот на Косово на неговиот евроатлантски пат, вклучително и неодамна „од заменичката државен секретар Елизабет Ален на нејзиниот состанок со премиерот (Албин) Курти на 19 мај“.

Стејт департментот ја повтори загриженоста на САД во врска со мерките на Централната банка на Косово за ограничување на употребата на српскиот динар.

„Ја повикуваме косовската Влада да се врати на конструктивните заложби во дијалогот посредуван од ЕУ како вистински пат за решавање на прашањата поврзани со нормализацијата на односите меѓу Косово и Србија и да одговори на основните потреби на сите свои граѓани – вклучувајќи ги и потребите на српското малцинство – кои се негативно погодени од неодамнешните промени во регулативата за валутата“, изјави портпаролот на Стејт департментот за Гласот на Америка.

„Банка поштенска штедилница“ е институцијата која ги распределуваше плаќањата од Белград за граѓаните од српска националност во Косово.

Косовската полиција изјави дека операцијата за затворање на филијалите на таа банка е изведена во соработка со Централната банка на Косово и Косовската даночна администрација, и дека целта била „воспоставување на ред и законитост“, нарекувајќи ја српската банка на северот од земјата нелегална.

Полицијата соопшти дека се конфискувани „околу милион и 600 илјади евра, 74 милиони и 700 илјади динари, 19 илјади и 500 франци, 13 илјади и 800 американски долари, 40 австралиски долари, како и документација и други докази“.

Министерот за внатрешни работи на Косово, Џељаљ Свечаља на социјалните мрежи напиша дека „владеењето на законот и редот, служењето на сите граѓани без никаква разлика и понатаму ќе биде наша цел за која континуирано се обврзуваме“.

Шефот на Канцеларијата за Косово во Владата на Србија, Петар Петковиќ ја опиша акцијата како „уште еден насилен чин на укинување на српските институции на север и прогон на српскиот народ“.

Тој рече дека „Албин Курти сака војна и страдање за српскиот народ, бидејќи сè што прави во последните месеци, го прави исклучиво за протерување на Србите од територијата на Косово“.

Акцијата спроведена во понеделникот се случи речиси четири месеци по стапувањето во сила на регулативата на Централната банка на Косово според која еврото е единствената валута што може да се користи за готовински плаќања во Косово.

Косово и Србија се договорија да разговараат во Брисел со посредство на Европската унија за изнаоѓање решение за прашањето за исплатите, но без исход и по седум средби.

Дипломатите постојано ја повикуваа владата на Косово да ја повлече регулативата на Централната банка и да им даде време на погодените граѓани да се приспособат на новонастанатата ситуација. Ова прашање стана тема на несогласување меѓу владата во Приштина и западната дипломатија и негативно се одрази на квалитетот на партнерството со САД.

Косовската полиција во северно Косово запленила 1,6 милиони евра и 74,7 милиони динари

Косовската полиција во филијалите на српската Поштенска штедилница во северно Косово запленила 1,6 милиони евра и 74,7 милиони динари.

Косовската полиција соопшти дека во вчерашната акција на северот на земјата, каде што беа затворени шест единици на финансиската институција „Банка поштенска штедилница“, се запленети „околу 1.600.000 евра, околу 74.700.000 динари, околу 19.500 франци, околу 13.800 американски долари, околу 40 австралиски долари“, јави дописникот на МИА од Приштина.

Во врска со случајот, министерот за внатрешни работи на Косово, Џељаљ Свечља објави дека вчерашната акција била спроведена во „нелегална финансиска институција на Србија во Република Косово“.

„Со цел воведување законитост, по комуникацијата и на барање на надлежните институции и со овластување од обвинител, косовската полиција во соработка со Даночната управа на Косово, во четирите општини на северот на Косово, денеска ја спроведе операцијата на контрола и затворање на шест единици на таканаречената Банка Поштенска штедилница... Владеењето на редот и законот, служењето на сите граѓани без никаква разлика и понатаму ќе биде наша цел за која континуирано се обврзуваме“, напиша синоќа Свечља на својата Фејсбук страница.

Во синоќешното соопштение на косовската полиција се наведува дека во шесте филијали на Поштенска штедилница, во Северна Митровица, Звечан, Зубин Поток и Лепосавиќ, покрај споменатата сума пари, запленета е и „релевантна документација и докази поврзани со случајот“.

„Затворени се шест подружници на таканаречената ‘Поштенска штедилница’ на северот од државата, а во нивните објекти се поставени официјални знаци за нивно затворање, додека сите понатамошни полициски акции ќе се спроведуваат во соработка и координација со органите на правдата“, соопшти полицијата.

Санкционирани 108 возачи во Скопје

Во вчерашната акција на Секторот за внатрешни работи Скопје на територијата на главниот град вкупно биле изречени 108 мерки.

- За возење без возачка дозвола изречени се 13 санкции, осум санкции за користење мобилен телефон при возење, пет мерки за некористење на сигурносен појас, информираат од МВР.

МВР апелира да се почитуваат сообраќајните правила и прописи за да се зголеми безбедноста во сообраќајот.

притисни ентер