Пендаровски му додели „Орден за заслуги за државата" на Бигорскиот манастир

„Орден за заслуги за државата" денеска доби Бигорскиот манастир „Св. Јован Крстител", по повод 1000-годишнината од неговото основање.

Ова високо државно одликување на епископот антаниски и игумен на Бигорскиот манастир, г. Партениј во претседателската резиденција на Водно му го додели претседателот Стево Пендаровски.

На доделувањето на Орденот присуствуваа и премиерот Зоран Заев, архиепископот охридски и македонски г.г. Стефан, членови на Бигорската обител, претставници на верски заедници…

Претседателот Пендаровски по доделувањето на Орденот рече дека нашата генерација има извонредно ретка можност да биде сведок на еден импресивен јубилеј, каков што е 1000 години од основањето на Бигорскиот манастир „Св. Јован Крстител".

– Бигорскиот манастир е едно од нашите најголемите духовни светилишта кое низ вековите и денес во континуитет претставува извор на писменост, култура и уметност. Бигорски не е само православен манастир и христијанско светилиште, тој отсекогаш бил прочуен на местото каде помош, поткрепа, човечки збор и утеха можеле да најдат сите без разлика на нивната верска, етничка и каква било друга припадност. Историјата на манастирот со не помалку и неговата духовна и културна мисија и ангажман лесно ги надминуваат државните граници и ги сплотуваат и обединуват луѓето, што сигурно е најблагородната можна кауза во светот од кој сме дел, истакна Пендаровски.

Манастирот на радост на сите, продолжува да живее, да создава добрини и да остава вредности, потенцира претседателот и додаде дека повеќе од убеден е дека и во вториот милениум од своето посетоење традицијата ќе биде продолжена, а сите ние ќе бидеме задолжени со нови културни и духовни подвизи и дела достојни за почит.

Потенцира дека и покрај убавите настани и јубилеи како денешниов оваа година ќе ја паметиме и по падемијата која од темел го промени нашето животно секојдневие.

– Живееме во страв и претпазливост поради вирусот додека сме соочени со разните економските последици што тој ги предизвикува. Меѓутоа токму во вакви моменти повеќе од кога било ни е потребна верба, солидарност и меѓусебна почит, грижа и внимание, љубов подарување кон блиските, сиромашните, кон ранливите. Навикнати на комотноста секоја промена ја доживуваме фаталистички и многу полесно од порано дозволуваме да не совладаат нетрпеливоста, гневот и фрустрациите. Меѓутоа токму илјадагодишната приказна на Бигорски не подучува дека животот не е само мед и млеко и дека како што вели народната мудрост „во секое лошо има и по нешто добро". Човековата историја памети и други апокалиптични субитија, но човечкот род секогаш излегувал возобновен со нови животни искуства. Така ќе биде и овој пат, додаде Пендаровски.

Епископот антаниски г. Партениј се заблагодари за Орденот и посочи дека со ова почесно одликување нашата држава покажува дека умее да го препознае и да го вреднува и она што според зборовите на Светото писмо е вистинско, чесно, праведно, чисто, љубезно, што е достојно за слава, она што е добродетел, што е за пофалба.

Светиот Бигорски манастир, истакна епископ г. Партениј, не само што веќе еден милениум ги озарува овие простори со зраците на Божјата светлина и светост, со словото на Боженственото евангелие, туку низ историјата одгледал духовни и општествени дејци заслужни за нашата духовност, образование култура и државност.

– Секојдневно се сведоци на девалвирање на вредностите што се дел од човекот, на разноразни клевети, озборувања и лажни вести кои причинуваат штета во психосоматскиот систем на човекот, а особено на младите. Ете зошто денешново високо одликување од страна на највисоката државна институција на древниот Бигорски манастир како место на постојана молитва и патоказ за духовна генерација испраќа силна порака во нашето општество за тоа дека калта на овој свет не може да го засени блесокот на златото (севкупното христијанско наследство и Светото православно предание), што ја одразува светлината на Божјата убавина на благородството и на љубовта, додаде епископот г. Партениј.

По обраќањата настапи бигорскиот монашки хор.

Централна прослава на 1000 годишниот јубилеј ќе биде одржана в недела во Бигорскиот манастир. Одбележувањето ќе почне во 9 часот со Божествена архијерејска литургија, со која ќе чиноначалствува Неговото блаженство, архиепископот охридски и македонски г.г. Стефан, во сослужение со своите собраќа од Светиот Синод на МПЦ-ОА. По завршувањео на литургијата, со пригодно слово кон присутните, освен архиепископот г. г. Стефан, ќе се обрати и покровителот на прославата, претседателот на државата Стево Пендаровски.

Опожарени два контејнера во Серава

 Непознати сторители минатата недела опожариле два сада наменети за одлагање на комуналниот отпад во скопската населба Серава во општина Чаир. 

Контејнерите биле со зафатнина од 1,1 кубен метар и лоцирани на улицата „Серава“, информира ЈП „Комунална хигиена“ - Скопје.

Микролокацијата веднаш била целосно исчистена од екипите на ова јавно претпријатие, а потоа биле поставени и нови садови за одлагање на отпадот.

- Апелираме до граѓаните внимателно да ракуваат со контејнерите поставени на јавни површини бидејќи секое нивно оштетување значително ја нарушува динамиката на одлагањето, собирањето и транспортот на комуналниот отпад и го оневозможува навременото реализирање на тековните активности предвидени согласно Оперативната програма за работа на претпријатието, изјави в.д. директорот на ЈП „Комунална хигиена“ - Скопје Сабахадин Рустеми.

Во текот на 2024 година биле опожарени 24 садови наменети за одлагање на комуналниот отпад на територија на Град Скопје. Сите случаи на опожарување на контејнерите се пријавени кај надлежните органи.

Јубилејно издание на Абецедарот - Буквар за македонските деца во Грција

Во издание на „Матица македонска“ од Скопје излезе од печат јубилејно издание на Абецедарот - Буквар за македонските деца во Грција, објавен во 1925  години во Атина.

- Ова дело е драгоцен документ за македонската лингвистичка наука, а уште повеќе за македонската историографија. Абцедарот е печатен на хрватска латиница на леринско-битолско наречје. Всушност тој е првиот документ пишуван по Речникот на Џанели од шеснесетиот век и Даниловиот четиријазичник од деветнаесеттиот век, пишуван на македонски народен јазик, соопшти „Матица македонска“ од Скопје.

Грчкиот публицист и специјалист за балканските прашања Никос Зарифис излегувањето од печат на Букварот го оценува како вонреден настан во животот на малцинствата во Грција. Во весникот „Елфтерон Вима“ од 19 октомври 1925 година, пишува: „Имаме веќе готов буквар за словеногласните, за што грижливо се погрижија и добросовесно работеа специјалистите Г. Г. Папазахариу Сајакис и Лазару. Тоа е дело кое наспроти тешкотиите за неговото составување, претставува прирачник за употреба...“

Абецедарот бил испратен во некои околии од Западна Егејска Македонија (Костурска, Леринска и Воденска) и соодветните училишта преземале мерки за учење на македонските деца до четврто одделение на македонски јазик. Меѓутоа, грчките влади никогаш искрено не пристапуваа кон решавање на прашањето на Македонците и нивните национални права во Грција.

-Абецедарот е едно силно сведоштво, не само за постоењето на многубројното македонско национално малцинство во Грција, туку и за фактот, дека Грција била принудена од Друштвото на народите да преземе одредени задолженија за задоволување на правата на македонското малцинство, се наведува во соопштението.

Курти соочен со опаѓање на поддршката во Косово

„Ќе ја продолжиме добрата работа што ја започнавме во изминатите четири години и ќе правиме многу други работи, во согласност со нашите ветувања, од едниот до другиот крај на Косово“, рече Курти по прогласувањето на победата.

РСЕ

На своите поддржувачи им вети ангажман во секое „ќоше“ на Косово, а тие му дадоа доверба. Движењето Самоопределување, предводено од премиерот Албин Курти, победи на парламентарните избори на Косово на 9 февруари со околу 41 отсто од гласовите, според прелиминарните резултати.

„Ќе ја продолжиме добрата работа што ја започнавме во изминатите четири години и ќе правиме многу други работи, во согласност со нашите ветувања, од едниот до другиот крај на Косово“, рече Курти по прогласувањето на победата.

Курти ја водеше владата на Косово четири години, почнувајќи од 2021 година и кратко време во 2020 година. Споредено со изборите пред четири години, поддршката за неговата партија е намалена за околу 10 проценти. И покрај тоа, Курти рече дека Самоопределување ќе ја води владата уште четири години.

Се уште не е јасно со која политичка сила ќе коалицира оваа партија за да обезбеди 61 пратеник во косовското Собрание, ниту пак политиката што ќе ја води.

Кој е Курти?

Курти е лидер кој предизвикува бурни реакции од двете страни на политичкиот спектар. За неговите поддржувачи тој е реформатор и заштитник на интересите на земјата која се соочува со надворешни притисоци. За неговите критичари, тој е ригиден идеолог, чијашто неподготвеност за компромиси не само што ги затегна односите со меѓународните сојузници, туку и го изолира Косово на светската сцена.

Курти стана познат во 1990-тите откако организираше протести против репресијата на поранешниот претседател на Република Србија, Слободан Милошевиќ. Поради неговиот активизам, тој помина две години во српски затвори и беше ослободен дури по меѓународен притисок.

Во 2005 година, заедно со други активисти од Акциска мрежа за Косово тој го основаше Движењето Самоопределување, кое подоцна беше регистрирано како политичка партија. Како нејзин лидер, Курти изгради кариера критикувајќи ги претходните политички елити за корупција и непотизам и спротивставувајќи се на странското влијание.

Некогаш познат по водењето на улични протести, па дури и употребата на солзавец во Парламентот, Курти со текот на времето ја омекна својата реторика. Таа повеќе не се залага за обединување со Албанија, туку се фокусира на понатамошно консолидирање на Косово како независна и суверена држава.

Курти првпат беше избран за премиер во февруари 2020 година. Сепак, таа влада беше најкратката во повоено Косово. Несогласувањата околу управувањето со пандемијата Ковид-19, а особено пристапот кон дијалогот со Србија, ескалираа во политичка борба.

На 25 март, Демократската лига на Косово поднесе барање за недоверба, што доведе до пад на владата на Курти. Помалку од една година подоцна, во февруари 2021 година, беа одржани предвремени парламентарни избори, а Самоопределување освои повеќе од 50 отсто од гласовите.

Како премиер по вторпат, Курти вети дека приоритети на неговата влада ќе бидат здравството, образованието и правдата.

Што го одбележа претходниот мандат на Курти?

Курти вети управување фокусирано на транспарентност и одговорност, нагласувајќи ја важноста од зачувување на националниот суверенитет. И покрај ова, неговата влада е цитирана во извештаите на американскиот Стејт департмент за владина корупција и од Репортери без граници за ограничување на слободата на медиумите. Од 2021 година, невработеноста се намалува, додека економскиот раст е под четири проценти. Платите и пензиите се зголемени, како и странските директни инвестиции.

Сепак, она што најмногу го обележа вториот мандат на Курти беше неговата решеност да ја прошири власта на Косово на северот на земјата, каде мнозинското население се Срби, кои долго време ги отфрлаа одлуките на официјална Приштина. И покрај противењето и протестите, Курти назначи албански градоначалници во општините со мнозинско српско население, откако локалната заедница ги бојкотираше изборите, ги замени српските регистарски таблички со косовски, го отстрани српскиот динар од оптек и ги затвори повеќето српски институции кои работеа од повоениот период и вработија илјадници луѓе. Овие одлуки, иако се клучни за неговата визија за суверено и обединето Косово, беа скапи за меѓународните сојузи.

Во необичен потег, официјални лица од Европската унија и САД остро ја критикуваа косовската влада, опишувајќи ги нејзините постапки како некоординирани и штетни за српската заедница. - Со ваквите потези Курти го доведе во прашање партнерството со САД, изјави поранешниот помошник државен секретар на САД, Џејмс О'Брајан.

Косово може да напредува само со помош на САД и со решавање на нејзините грижи, изјави поранешниот американски амбасадор во Приштина, Џефри Ховениер.

Според поранешниот шеф за надворешна политика на ЕУ, Жозеп Борел, Курти не соработуваше.

Како резултат на тоа, ЕУ воведе неколку казнени мерки против Косово, суспендирајќи ја финансиската помош, која останува во сила, и ограничувајќи ги состаноците на високо ниво со косовските официјални претставници.

Иако Курти ги оправда своите одлуки како легални и во согласност со Уставот на земјата, сојузниците инсистираа на тоа дека сè што се однесува на северот треба да се разговара во рамките на дијалогот со посредство на ЕУ за нормализација на односите меѓу Косово и Србија.

Тој дијалог на високо ниво исто така е прекинат.

Курти и српскиот претседател Александар Вучиќ не се сретнале од септември 2023 година, иако нормализацијата на нивните односи е клучна за европската интеграција и на Косово и на Србија. Неколку дена по тој состанок, вооружени Срби ја нападнаа косовската полиција во селото Бањска во Звечан, при што беше убиен еден полицаец. Во судирот што следеше загинаа и тројца српски напаѓачи.

Курти ја обвини Србија за нападот, но тамошните власти негираат каква било вмешаност.

Тој го услови продолжувањето на дијалогот со екстрадиција на Милан Радоичиќ, поранешен српски политичар од Косово, кој ја призна одговорноста за организирање на нападот во Бањска. Курти и пред тоа одби да одговори на неколку барања на меѓународната заедница за нормализирање на односите со Србија со преземање чекори кон формирање Заедница на општини со мнозинско српско население.

Косово и Србија се договорија за оваа унија во 2013 година, многу пред Курти, а Србија упорно бара нејзино спроведување. Сепак, секоја косовска влада се двоумеше, плашејќи се дека тоа може негативно да влијае на внатрешната функционалност на државата. Слично на тоа, Курти најпрво инсистираше на де факто признавање на Косово од Србија, признавање што не се случи.

На митингот со неговите поддржувачи на 1 февруари, Курти повтори дека „Република Косово, со нашата влада на чело, вели 'не' на Заедницата“, српскиот термин што Самоопределување постојано го користи за Заедницата.

Со овој став, Курти сигнализира продолжување на пркосниот став кој ризикува дополнително да го продлабочи јазот на Косово со неговите западни сојузници.

Но, според Чарлс Купчан, од Советот за надворешни односи на САД, „можеби Курти, по реизборот, ќе биде подготвен да ги ублажи работите“.

„...да се движиме во насока што е помалку етно-националистичка и поконструктивна кога станува збор за односите меѓу Приштина и Белград“, рече Купчан за Радио Слободна Европа.

притисни ентер