И тоа во рацете на Северна Кореја.
23. Јануари 1968 година, Северна Кореја го нападнала и преземала УСС Пуебло, полунаоружан шпионски брод кој се движел во меѓународните води во близина на нивниот брег. Барем така тврди американската влада. Испратен е за да собере што повеќе информации за “мистериозната“ војска од уште помистериозната нација, а на него се наоѓала скапоцена шпионска опрема за енкрипција и разузнавачки документи.
Педесетгодишнината од одземањето на бродот ќе се одбележи на 23 јануари и е добар потсетник дека односите меѓу Вашингтон и Пјонгјанг биле напнати и пред Доналд Трамп и Ким Јонг-ун да разменат навреди на ниво на основно училиште. А добра лекција е и за денес.
Иако овие две земји се во чудни односи повеќе од половина век, некои периоди биле полоши од останатите. Таа 1968 година, дури и по денешните критериуми, била многу опасна година. Исто како и денес, двете земји размениле остри ноти упатени една на друга. Веднаш по одземањето на бродот, американската морнарица инсистирала на тоа екипажот да се врати и Северна Кореја да се извини, а сакале и да бараат компензација според меѓународните правила.
На Пјонгјанг ова не му се допаднало. Наредните месеци биле одбележани со тензии и мали судири меѓу САД и Северна Кореја. Неколку дена подоцна специјалните сили на Северна Кореја за малку ќе успееле да го убијат претседателот на Јужна Кореја во Сината куќа, која е еквивалент на Белата куќа во САД.
Од друга страна, врховниот генерал Пак Чанк-кук изјавил дека УСС Пуебло се движел во водите на Северна Кореја, а не во меѓународните води. Пјонгјанг побарал извинување од САД и да вети дека такво нешто нема да повтори – документирано. Вашингтон прво ја игнорирал идејата, но на крај се согласиле и така ја прекинале едногодишната дипломатска срамота на која биле изложени.
Во тие месеци, САД биле во војна со Виетнам и имале големо воено присуство околу Јужна Кореја, каде биле распоредени неколку авио превозници. СССР, клучниот севернокорејски сојузник испратил бродови во Јапонското море. Сценографијата изгледала како припрема за сериозен конфликт.
Во меѓувреме заробениот американски екипаж во Пјонгјанг преживувал терор – глас, сослушувања, претепувања и психолошка тортура која траела нешто повеќе од година дена. Командантот Лојд М. Бучер дури бил изведен пред лажен стрелачки вод за да ги признае “своите грешки“ кога му се заканиле дека ќе ги убијат неговите луѓе.
За Севернокорејците, бродот бил вистинско богатство за шпионажа благодарејќи на својата технологија која ја поседувал и прирачниците за ракување. Интересно е дека екипажот на САД во моментот на преземањето на бродот се обидела да уништи многу работи на него, но експертите веруваат дека голем дел од вредните работи паднале во рацете на Северна Кореја, поточно во припадниците на КГБ и СССР.
Инаку, тогашниот американски претседател, Линдон Џонсон бил под притисок да изврши напад со кој ќе им се освети на Севернокорејците. Постоеле и воени планови, кои вклучувале нуклеарни напади. За среќа, Џонсон бил воздржан и сакал по дипломатски пад и со тајни разговори да го реши спорот. Џек Чеверс, кој ја напишал книгата за инцидентот со Пуебло, се запрашал дали администрацијата на Трамп би покажала ваква воздржаност кога би се соочила со слична провокација.
Екипажот е пуштен на слобода пред Божиќ, а САД и се извиниле на Северна Кореја и потпишале документ дека такво нешто нема повторно да направат. Штетата е сепак направена – Северна Кореја ја понижила Америка и ја постигнала својата цел. Денеска, трофејот од Студената војна е усидрен во реката Потонг како дел од воениот музеј во Пјонгјанг.