Германија ѝ стави вето на Турција за авионите Тајфун- причината е апсењето на Имамоглу - Канал 5

Германија ѝ стави вето на Турција за авионите Тајфун- причината е апсењето на Имамоглу

Германија ја суспендираше планираната продажба на ловците „Еурофајтер Тајфун“ на Турција, наведувајќи ја загриженоста поради неодамнешните политички случувања, особено апсењето на градоначалникот на Истанбул, Екрем Имамоглу.

Германија ѝ стави вето на Турција за авионите Тајфун- причината е апсењето на Имамоглу

Одлуката неодамна ја објави германскиот весник „Ханделсблат“, повикувајќи се на „неколку извори запознаени со доверливите внатрешни дискусии во владата“.

Да потсетиме, Имамоглу, истакнат опозициски политичар и градоначалник на Истанбул, беше уапсен на 19 март 2025 година, под обвинение за корупција и наводни врски со Курдистанската работничка партија (ПКК). Неговото апсење се случило само неколку дена пред да биде номиниран за претседателски кандидат на Републиканската народна партија (ЦХП) за изборите во 2028 година. Овој потег предизвика масовни протести низ Турција, при што критичарите го нарекоа политички мотивиран обид за потиснување на опозицијата.

Германската влада го опиша апсењето на Имамоглу како „напад врз турската демократија“, што доведе до преглед на продажбата на оружје на Анкара. Како резултат на тоа, Берлин ја повлече дозволата за извоз на ловците Тајфун. За да може овој тип авиони да се продава на „трети земји“, согласност мора да дадат сите членки на конзорциумот Еурофајтер - вклучувајќи ги, покрај Германија, Велика Британија, Италија и Шпанија - пишува порталот Аеротајм.

Турција преговараше за купување на околу 40 од овие авиони, како дел од пошироката стратегија за модернизација на своите воздухопловни сили, особено откако беше исклучена од американската програма Ф-35 во 2019 година поради купувањето на рускиот ракетен систем С-400.

Германското вето не само што ги запира плановите на Турција за унапредување на нејзините воздушни капацитети, туку ги истакнува и предизвиците со кои се соочува Анкара во балансирањето на нејзините одбранбени потреби и геополитичките односи. Додека Германија се подготвува за можна промена на власта, со очекувана коалициска влада предводена од демохристијанинот Фридрих Мерц, иднината на одбранбената соработка со Турција останува неизвесна.

Во меѓувреме, Турција продолжува да истражува алтернативни патишта за зајакнување на своите одбранбени способности, вклучително и развој на домашен борбен авион од петта генерација - KAAN, кој го развива Турската воздушна индустрија (TUSAS - TAI).

Потенцијалната турска нарачка за Тајфуни, исто така, предизвика значителна загриженост во Грција, особено во врска со можната придружна продажба на ракети Метеор за борба надвор од визуелен дострел, кои се моментално достапни. Намерата на Турција да ги опреми своите Еурофајтери со овие проектили наиде на силен отпор од Грција. Грчкиот министер за одбрана Никос Дендиас повторно изрази загриженост дека таквата продажба може да го наруши регионалниот баланс на силите. Атина тврди дека договорот ќе го прекрши француско-грчкиот безбедносен пакт од 2021 година, кој бара консултации за безбедносни прашања.

Грчкиот премиер Киријакос Мицотакис го покрена ова прашање со францускиот претседател Емануел Макрон, барајќи да се блокира договорот. Сепак, Макрон посочи дека спречувањето на трансакцијата не е изводливо поради мултинационалната природа на производството на ракетите Метеор.

Судот го прифатил предлогот за замена на ефективниот со куќен притвор за Бектеши

Основниот суд Кочани го прифатил предлогот на јавното обвинителство за укинување на ефективниот притвор и замена со поблага мерка, куќен притвор, за поранешниот министерот за економија Крешник Бектеши.

Судот го прифатил предлогот за замена на ефективниот со куќен притвор за Бектеши

Судот се уште нема одлучувано по останатите предлози на обвинителство за 19 лица, во врска со трагедијата во дискотеката „Пулс“ во Кочани. Портпаролот на основниот суд Кочани во изјава за МИА информира дека судија на претходна постапка одлучувал по предлогот за бектеши, додека за другите се чека делегирање на член од Кривичен совет и да се произнесат адвокатите по предлозите. Државното јавно обвинителство претходно, соопшти дека до судот во Кочани освен предлогот за замена на изречената мерка „притвор“ со „куќен притвор“ за две лица, доставен е предлог и за продолжување на претходно определени мерки притвор и куќен притвор за 18 лица.

Австриската министерка за надворешни работи Мајнл-Рајсингер во Скопје

 Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски денеска ќе биде домаќин на министерката за надворешни работи на Република Австрија, Беате Мајнл-Рајсингер.

Австриската министерка за надворешни работи Мајнл-Рајсингер во Скопје

Како што информира МНРиНТ, по предвидениот официјален пречек Муцунски и Мајнл-Рајсингер ќе имаат тет-а-тет средба, а потоа ќе следува и билатерална средба помеѓу двете делегации. Во фокус на разговорите ќе биде унапредувањето на билатералните односи, реафирмирање на австриската поддршка на македонската интеграција во Европската Унија, како и размена на мислења за клучни регионални, европски и глобални прашања.

Најавена е и заедничка прес-конференција на министрите по средбите.

Според МНРиНТ, ова е прва посета на Мајнл-Рајсингер на нашата земја по стапувањето на функцијата министер за европски и меѓународни работи на Република Австрија на 3 март 2025 година.

Премиерот Мицкоски учествува на 6. Самит на Европската политичка заедница во Тирана

Во Тирана денеска ќе се одржи шестиот Самит на Европската политичка заедница на тема „Нова Европа во новиот свет: единство – соработка – заедничко дејствување“, на кој ќе учествува и премиерот Христијан Мицкоски. 

Премиерот Мицкоски учествува на 6. Самит на Европската политичка заедница во Тирана

Главна тема на Самитот, чии кодомаќини се претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта и албанскиот премиер Еди Рама, ќе биде безбедноста и заедничката визија за иднината на Европа.

Во тие рамки се очекува лидерите да разговараат за безбедноста на Европа, вклучително и поддршката за Украина, европската одбрана, заштитата на демократијата, како и подготвеноста и способноста за одговор на разни закани.

Покрај ова, на собирот ќе се одржат и три тркалезни маси на високо ниво со осврт на безбедноста и демократската отпорност на Европа, вклучително и на руската агресија на Украина, потоа на зголемување на европската конкурентност и безбедност преку иновации и отпорност, како и на предизвиците во мобилноста и јакнење на младите.

Во поканата до европските лидери за учество на Самитот, Кошта и Рама посочуваат дека Европа се соочува со историски момент, обележан со повеќеслојни и сложени предизвици.

- Додека продолжува агресивната војна на Русија против Украина, нејзините последици се чувствуваат далеку надвор од границите на Украина, оптоварувајќи ја нашата безбедност и тестирајќи ја нашата колективна отпорност, се наведува во поканата.

Во неа се посочува и дека во исто време европските економии се соочуваат со обновени ризици од фрагментација, кои ги поткопуваат воспоставените економски модели и ја тестираат способност на државите во Европа за одржување на растот, отпорноста и конкурентноста.

- Важен предизвик остануваат и нерегуларната миграција и нејзината инструментализација, кои ги усложнуваат напорите за овозможување безбедна и регулирана мобилност и справување со недостигот на работна сила, се додава во поканата.

Кошта и Рама натаму посочуваат дека надоградувајќи се на напредокот од претходните самити, Самитот во Тирана ќе обезбеди клучна платформа за подобрување на дијалогот и продлабочување на соработката, со цел претворање на заедничките предизвици во можности за унапредување на заедничките цели.

На Самитот на ЕПЦ во Тирана е најавено присуство на 47 шефови на држави или влади од Европа. Така, покрај премиерите Мицкоски и Рама, на собирот ќе учествуваат и претставници на сите 27 членки на ЕУ, на земјите од ЕФТА (Исланд, Лихтенштајн, Норвешка и Швајцарија), како и на Азербејџан, Андора, Босна и Херцеговина, Велика Британија, Грузија, Ерменија, Косово, Молдавија, Монако, Сан Марино, Србија, Турција, Украина и Црна Гора.

На Самитот ќе присуствуваат и претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, високата претставничка на ЕУ за надворешни работи и безбедносна политика, Каја Калас, како и генералните секретари на НАТО, Марк Руте, на Советот на Европа, Ален Барсе и на Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ), Феридун Синирлиоглу.

Во пресрет на денешниот Самит, Кошта синоќа во Тирана организираше вечера за лидерите на шесте земји од Западниот Балкан, на која присуствуваа и Фон дер Лајен и Калас.

Идејата на Европската политичка заедница е да го олесни дијалогот и соработката меѓу лидерите на континентот за решавање на прашања од заеднички интерес и за зајакнување на безбедноста, стабилноста и просперитетот на Европа. Таа не е наменета да замени која било постоечка структура, организација или процес, туку е форум на кој европските земји можат да најдат дополнителен простор за соработка по најважните прашања на континентот.

До сега се одржаа пет самити на Европската политичка заедница. На првиот Самит во Чешка во дискусијата доминираа прашања поврзани со мирот, безбедноста и енергијата како резултат на војната во Украина, на вториот во Молдавија лидерите се фокусираа на напорите за мир и безбедност, како и на енергетската отпорност, поврзаност и мобилност во Европа, на третиот состанок во Шпанија фокусот беше на обезбедување на поотпорна, просперитетна и геостратешка на Европа, на четвртиот во Велка Британија дијалогот се водеше за одбраната, заштитата на демократијата, за миграцијата, енергијата и за поврзаноста, додека на петтиот Самит во Унгарија лидерите разговараа за безбедносните предизвици на Европа, илегалната миграција, економската безбедност, поврзаноста и односите меѓу ЕУ и САД.

Следниот Самит на Европската политичка заедница ќе се одржи во Данска во текот на претстојната есен.

притисни ентер