Секоја година двапати го поместуваме часовникот – еднаш кога во доцна зима или пролет го поместуваме напред, а вторпат кога го враќаме назад на есен. Оваа година, поместувањето напред ќе се случи во недела, на 30 март.

Тогаш, во 2 часот наутро, часовникот ќе се помести напред точно за еден час, а токму за толку ќе спиеме пократко за време на викендот. Не чудете се ако станете подоцна во недела, бидејќи тоа можеби е вашето вообичаено време за будење – само што часовникот е поместен напред.

Многу истражувања спроведени на светските универзитети покажуваат како промената на часовникот влијае врз човекот.Така, студија на Универзитетот во Бристол ги истражувала ефектите на промената на времето врз објективно измереното траење на сонот кај голем број луѓе од нивната база на податоци.

– Откривме дека луѓето спиеле нешто повеќе од половина час во неделата за време на есенската промена на времето отколку во другите недели. Но, забележавме дека времетраењето на сонот им било околу еден час пократко во неделата кога започнува летното сметање на времето – истакна професорката Мелани де Ланг.

Кога се поместува часовникот, жените и пензионерите спијат помалку

Претходните истражувања укажуваат дека луѓето спијат помалку за време на работните денови веднаш по промената на времето отколку во работните денови пред поместувањето. Наспроти тоа, оваа студија покажала дека луѓето спиеле најмногу од понеделник до петок по поместувањето на часовникот, и на пролет и на есен.

Професорката де Ланг истакнува дека овој тренд бил поизразен во пролет, кога луѓето изгубиле еден час сон. Исто така, регистрирано е дека луѓето во просек спиеле 7 минути повеќе неделно по пролетната промена на времето и 3 минути повеќе неделно по есенската промена, во споредба со неделите пред поместувањето.

– Ова покажува дека ефектите од промената на времето врз траењето на сонот се пократкотрајни од претходните студии. Сепак, кога ги анализиравме податоците подетално, откривме дека овој образец на надокнадување на сонот не бил забележан кај жените. Всушност, жените често спиеле помалку во работните денови по промената на времето отколку порано. Ова може да се должи на фактот што жените почесто страдаат од несоница и потешкотии со спиењето, а овие проблеми се влошуваат со промената на времето.

Се смета дека жените потешко се справуваат со несоницата отколку мажите поради повеќе причини, вклучително хормоналните флуктуации, социјалните фактори и повисоката стапка на депресија и анксиозност.

Исто така, утврдивме дека на есен, постарите луѓе и пензионерите спиеле помалку за време на работните денови по промената на времето отколку порано. Можно е постарите луѓе да се особено чувствителни на нарушувања на сонот поради промената на времето, бидејќи со текот на годините сонот станува полесен и повеќе прекинуван – објаснува професорката де Ланг.