Како држава првпат добивме Закон за сајбер безбедност. Ги забранивме нелегалните игри на среќа и сега Владата работи на нов Закон за игри на среќа, кој ќе гарантира дека игрите на среќа претставуваат игра, а не зараза и порок за граѓаните, порача денеска министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, на панел-дискусијаta по повод една година Влада - „Ги градиме темелите на промените. За твоето време кое доаѓа“.
Тој посочи дека првото нешто за кое се зафатиле да работат по доаѓање на власт, е реформската агенда.
-Нешто за што прво се зафативме да работиме беше реформската агенда. Со донесувањето на четирите закони во Собранието кои што произлегоа од Министерството за дигитална трансформација - Законот за сајбер безбедност, Законот за електронски комуникации, Законот за електронски документи и Законот за архивско работење или за електронска архива, ние успеавме да ослободиме 19 милиони евра средства од ЕУ, од кои што повеќе од 5 милиони евра се грант и на дело покажавме што значи примена на европски вредности и европски стандарди во функционирањето на државата, рече Андоновски.
Тој додаде дека за една година ја донесоа и Националната стратегија за сајбер безбедност, што како што рече, „не става вистински на мапата на предводници на европските реформи во Македонија“.
-Она што граѓаните го чувствуваат, се 120 нови електронски услуги и редизајниран национален портал. Тоа се услуги за сите граѓани. Не биравме кои услуги ги користат кои граѓани и на кој дел од државата. Отворивме центри за услуги поблиску до граѓаните и погодностите ги почувствува секој граѓанин од дигитализацијата. Приклучени се над 20 нови институции на платформата за интерперабилност. Апсурд претходно беше кога кажуваа дека воведуваат дигитализација, а потоа не тераа повторно истите документи да ги вадиме во хартиена форма. Зошто, кога можеме да ги користиме како целосно валидни, како и секаде во светот. Тие имаат електронски потпис и електронски печат. Ова е нешто што го направивме од 1 јануари, секој документ од национален портал да биде целосно валиден, рече Андоновски.
Министерот говореше и за нелегалните игри на среќа, кои како што подвлече, се забрануваат со цел да се заштитат граѓаните од сајбер напади.
-Со одлука на Влада, можеби порадикална, но сепак ги забранивме нелегалните игри на среќа. Со последната одлука, повеќе од 220 страници се забранети и ќе продолжиме во оваа насока, затоа што граѓаните, особено младите треба да бидат заштитени на интернет, рече Андоновски и додаде.
Како што потенцираше, прво ја изработиле Националната стратегија за сајбер безбедност кон крајот на 2024 година и потоа пристапиле кон донесување на првиот Закон за сајбер безбедност, којшто е целосно усогласен со европската регулатива и барањата на нашите НАТО партнери.
Министерот информираше дека Владата работи на нов Закон за игри на среќа и го најави дигиталниот Самит на Западен Балкан, кој што во октомври ќе се одржи во Скопје.
-Ќе се работи на малку поцврсто регулирање на овие прашања и недозволување на башибозукот кој што беше дозволен во минатото, за да гарантираме дека тоа претставува игра, а не претставува зараза и порок за граѓаните. Го организираме дигиталниот Самит на Западен Балкан, Скопје ќе биде средиштето на дигитализацаија во октомври, но првин на 2 октомври ќе ја промовираме апликацијата која што планираме да биде владина супер апликација, рече Андоновски.
Заменикот-претседател на Владата задолжен за добро владеење, Арбен Фетаи во своето обраќање на денешната панел дискусија во Владата, посочи дека најпрвин извршиле увид во постоечките стратегии и во нивното спроведување.
-Како и секогаш, во претходното владеење имаше декларативни цели. Конкретен пример се стратегијата за антикорупција и стратегијата за транспарентност на Владата, при што според нашите проценки, нивното спроведување беше под 10 проценти. Ги разгледавме овие стратегии и почнавме со конкретни чекори за нивно спроведување. Формиравме тела за стратегијата против корупција и за стратегијата за запленување на незаконски имот. Работиме на тоа сите стратегии во рамките на Владата да бидат спроведени, да имаме политичка контрола, но и да имаме политичка волја, бидејќи во секоја основа, во спроведување на владини стратегии, тоа што недостасуваше беше политичката волја, рече Фетаи.
Како што посочи, добро владеење е ниво на начело кое подразбира неколку елементи - транспарентност, отчетност, права и инклузивност. Напомена дека се потребни јаки институции и координација, со цел ова начело да се преточи во резултат, но најпрвин потребна е политичка волја.
-Ние за жал, како Влада не почнавме од нула, туку од минус, бидејќи немаше никаков интерес дали во борба против корупцијата, дали во реформи во јавната администрација, дали во транспарентноста или соработка со цивилното општество. Имавме Влада која декларативно и на хартија имаше добри цели, но спроведувањето и реализацијата беа непостоечки, поради недостиг на волјата, додаде Фетаи.
Според Фетаи, јавната администрација е моторот на една држава. Како што дополни, не може да има функционална држава без силна, независна и ефикасна администрација.
-Кај нас низ годините се случувало обратното. Нашата администрација била крајно политизирана, преоптоварена и наместо да биде олеснувач на јавни услуги кои им се сервисираат на граѓаните, таа била еден вид на бирократија, која ги спречувала јавните услуги, развојот на државата, и е алатка на криминал и корупција. Нема да дозволиме ова да се случи во иднина, додаде Фетаи.