Владата планира разузнавачките служби да функционираат во една агенција

 Агенцијата за разузнавање и Агенцијата за национална безбедност ќе се спојат и ќе функционираат како една агенција, најави денеска премиерот Христијан Мицкоски одговарајќи на новинарско прашање за тоа кој е планот на новата Влада за разузнавач

- Да, точно, планот и тоа е дел од Програмата за работа на оваа Влада. Агенцијата за разузнавање и Агенцијата за национална безбедност да се спојат и да се фузионираат во една агенција и тоа можам да кажам дека ќе биде процес којшто ќе трае неколку месеци. Очекувам да заврши успешно во Парламентот, изјави Мицкоски.

Ваков тип на спојување на служби имаат направено многу држави што се земји - членки на НАТО. Меѓу нив, како што појасни Мицкоски, во соседството се Република Словенија на крајот на деведесеттите години, потоа Република Хрватска на почетокот од овој милениум.

-Тоа е дел од Програмата на Владата и тоа ќе го направиме во месеците коишто следат, рече премиерот кој беше во Бутел на ставање на камен темелник на нова градинка.

Ќе се промени ли иранската надворешна политика со владеењето на новиот претседател?

Двајцата преостанати кандидати кои се борат за функцијата ирански претседател, Саид Џалили и Масуд Пезешкијан, на гласачите им нудат различни визии за иднината на земјата.

Сепак, експертите велат дека нивните различни ставови веројатно нема да доведат до значителна промена во надворешната политика на Иран.

Пезескијан, поранешен министер за здравство и хирург, се кандидираше прв на изборите во петокот, но не ги исполни потребните 50 отсто за целосна победа, што го испрати во вториот круг каде што ќе се соочи со вицешампионот Џалили на гласањето на 5 јули.

На предвремени избори се избира наследникот на Ебрахим Раиси, кој загина во хеликоптерска несреќа на крајот на мај.

Пезешкијан е единствениот неконзервативен кандидат

Пезешкијан се издвојува во трката како единствен неконзервативен кандидат на кој му е дозволено да се кандидира.

Тој ја имаше поддршката од реформистите, како што е поранешниот министер за надворешни работи Мохамед Џавад Зариф, чие учество веројатно укажува дека Пезешкијан ќе ја следи клучната реформска надворешнополитичка цел - повторно преговарање за нуклеарниот договор за олеснување на санкциите врз економијата на Иран и намалување на тензиите со Западот.

Договорот од 2015 година меѓу Иран и Кина, Европската унија, Франција, Германија, Русија, Обединетото Кралство и Соединетите Држави за ограничување на нејзината нуклеарна програма во замена за олеснување на санкциите беше потпишан под центристичката влада на Хасан Рохани.

Но, три години подоцна, тогашниот американски претседател Доналд Трамп се повлече од договорот, рушејќи ги надежите на оние кои веруваа дека тој може да го отвори патот за економската ренесанса на Иран.

Наместо тоа, САД воведоа уште построги санкции, а иранските тврдоглави најдоа нова основа да кажат дека на Западот не може да му се верува. Оттогаш, разговорите за заживување на договорот во голема мера се заглавени.

Од другата страна на политичкиот спектар, Џалили важи за најригиден претставник на конзервативната политика.

Победата на цврстите тврдокорни - поддржани од други конзервативни кандидати во првиот круг - ќе означи уште поконфронтирачки пристап кон Западот, особено кон САД, велат аналитичарите.

Откако служеше како главен нуклеарен преговарач помеѓу 2007 и 2012 година, Џалили се спротивстави на идејата дека Иран треба да разговара или да направи компромис со други земји за неговата програма за збогатување ураниум.

Претседателот не е единствениот што одлучува

Без оглед на јасно различните позиции на кандидатите, иранскиот претседател има ограничен мандат.

Врховниот водач ајатолахот Али Хамнеи и Корпусот на гардата на исламската револуција (ИРГЦ) имаат многу важна улога кога станува збор за надворешната политика.

„Ако во САД добиете промена од 180 степени помеѓу администрацијата на Трамп или [актуелниот американски претседател Џо] Бајден, во Иран, со промена на претседателот, ќе добиете 45 отсто разлика - тоа не е безначајно, но не е толку важно. како и во другите земји“, рече Али Ваез, шеф на Иранската програма на Меѓународната кризна група.

„Постојат елементи на континуитет кои ограничуваат колку промени може да се видат.

Тоа беше наведено како една од причините за излезноста од 40 проценти на изборите во петокот - најниска во историјата на Иран од Исламската револуција во 1979 година - бидејќи гласачите се чини дека изгубиле надеж дека многу може да се подобри со промена на претседателот.

Реформистичкиот претседател ќе мора да се соочи со ултра-конзервативните сили кои доминираат во иранскиот парламент, додека неговата способност да се поврзе со Западот ќе биде тестирана од регионалниот ангажман на земјата, која се судри со западните сојузници.

Во април, Иран изврши ракетен и беспилотен напад врз Израел како одмазда за израелскиот напад врз зградата на иранскиот конзулат во Дамаск, Сирија, во кој загинаа високи офицери на ИРГЦ.

Судирот доаѓа во време на зголемени регионални тензии додека израелската војна против Газа се одолговлекува и потенцијалот за сеопфатна војна меѓу Израел и Хезболах во Либан, поддржан од Иран, расте.

Сепак, додека регионалната политика е строго управувана од ИРГЦ долго време, нуклеарните преговори со светските сили сè уште се на маса.

Со ова прашање, претседателот може да го постави тонот и позицијата, дури и ако тоа е само маргинална промена, рече Вали Наср, професор по блискоисточни студии на Универзитетот Џон Хопкинс.

„Кога станува збор за нуклеарниот договор, претседателот може да биде многу важен во истражувањето на можностите за различни видови исходи“, рече Наср.

„Пезешкијан би дал причина за почеток на преговори со САД, додека Џалили не.

Нуклеарната дипломатија е клучна за Иранците бидејќи директно влијае на економијата на земјата - што е најголема грижа на повеќето Иранци. Последователните влади не успеаја да се справат со слабеењето на валутата и инфлацијата, за што ги обвинија западните санкции.

„За да се укинат санкциите, неопходно е да се биде заинтересиран за разговор со Западот. Ако имате непопустлив претседател, тоа прави разлика“, рече Наср.

Тврдокорниот пристап на Џалили

Претседателството на Џалили би било во согласност со пристапот на Раиси, кој во својот тригодишен мандат вети дека нема да го поврзува прашањето за економијата со нуклеарните преговори со странските сили.

Наместо тоа, владата одлучи да се потпре на сопствените способности на Иран додека го пренасочува својот бизнис кон Исток, зајакнувајќи ги врските со Кина, Русија и соседните земји.

Во рамките на таканаречената „економија на отпорот“, минатата година Иран потпиша договор со посредство на Кина со Саудиска Арабија, ставајќи крај на повеќегодишната студена војна меѓу регионалните ривали.

Раиси, исто така, се залагаше Иран да се приклучи на Шангајската организација за соработка, а земјата стана членка на блокот БРИКС претходно оваа година.

Но, таканареченото свртување кон Исток не даде опипливи резултати во однос на подобрување на економијата - како што призна и конзервативниот табор - оставајќи го секој иден претседател со тест да постигне рамнотежа кога станува збор за насоката на надворешната политика.

„Џалили нема да може целосно да ги избегне разговорите со Западот, исто како што Пезешкијан нема да се фокусира само на нуклеарните преговори“, рече Хамид Реза Голамзадех, директор на ДиплоХаус, тинк-тенк за надворешна политика.

Тој додаде дека надворешната политика на Иран ќе зависи и од надворешни фактори, што е најважно - американските избори во ноември.

„Предизвикот не е внатре во Иран, туку надвор – дали Трамп или Бајден ќе победат. Дури и ако Пезескијан стане претседател, тој ќе се соочи со повеќе надворешни предизвици отколку домашни, рече Голамзадех“.

Ал Џезира Балканс/МИА

Манчестер сити нема да го задржи Едерсон доколку тој сака да го напушти тимот

Голманот на Манчестер сити, Едерсон би можел да го напушти тимот во летниот преоден рок, пренесува инсајдерот Фабрицио Романо.

Според Романо, за услугите на 30-годишниот Бразилец се заинтересирани клубови од Саудиска Арабија.

Во исто време, „граѓаните“ нема да го задржат голманот ако тој сака да си замине.

Едерсон игра за Манчестер Сити од 2017 година. Оттогаш, тој одигра 332 натпревари за тимот, прими 257 гола и ја задржа мрежата чиста на 155 натпревари.

Договорот на голманот со клубот е до летото 2026 година./МИА

ВМРО-ДПМНЕ: Со укинувањето на економските директори, се укинува дуализмот во здравството

Владата ги укина економските директори во здравствените установи, парите ќе одат кон подобрување на здравствените услуги.

На вчерашната седница владата пристапи кон предлог измени на Законот за здравствена заштита, со цел укинување на институцијата економски директор во јавните здравствени установи.

Со укинувањето на економските директори, се укинува дуализмот во здравството, но и се подобрува ефикасноста.

Со воведување на систем на еден директор, се намалуваат административните трошоци, а средствата ќе се пренасочат во подобрување на здравствената инфраструктура, зголемување на транспарентноста и отчетноста.

Центар за комуникации на ВМРО-ДПМНЕ

притисни ентер