Изминатиот викенд, жителите на јужна Европа излегоа на улиците за да протестираат против масовниот туризам. Ова не е непозната слика, но овојпат протестот беше поразличен.
За првпат, групи низ Шпанија, Италија и Португалија демонстрираа истовремено, на ист ден. Станува збор за најголемиот координиран антисредби на туризмот во историјата.
Протестите се одржаа во Барселона, Палма де Мајорка, Ибица, Малага, Сан Себастијан, Лисабон, Гранада, Џенова, Неапол, Палермо, Милано и Венеција. Пред неколку недели, илјадници демонстрираа и на Канарските Острови.
Изгледа како сè да кулминира, но ако некој сними документарец за европската борба против „претераниот туризам“, ова не би била кулминацијата – ова е само почетокот.
Французите нема да се придружат (засега)
Французите сакаат да протестираат. Ако имаше силна желба да се приклучат на континентален протест, веројатно досега ќе го направеа тоа. Зошто не се приклучија?
Експертот за Франција од „The Telegraph“, Ентони Перегрин, вели дека можеби тоа е поради видот на туристи кои ја посетуваат Франција:
„Франција едноставно не привлекува толку луѓе кои, со шишиња в раце, ги вознемируваат локалните жители во 2:30 по полноќ.“
„Секако дека има лошо однесување и на Ривиерата, но главно од милионери, а тие знаат како да добијат третман по мерка,“ додава тој.
Патописецот Ана Ричардс од Лион вели: „Можеби и затоа што самите Французи многу патуваат низ сопствената земја, па туристичката индустрија е прилагодена за поголеми бројки. А и атракциите се широко распространети, не се концентрирани само на едно место.“
Изолирани протести може ќе има (се спомнува Марсеј), но ништо на скалата како во Шпанија – барем не наскоро.
...но Грците ќе се приклучат, наскоро
Најгласните протести досега беа на островите – Канарските и Балеарските – што отвора прашање: зошто не се приклучија грчките острови?
Се чувствува незадоволство. Во 2023 година, на островот Парос, жителите протестираа со транспарент „Вратете го плажата“ против претераната урбанизација.
Протестите потоа се проширија и на други грчки острови, па дури и во Турција. Во Атина, почна да се појавува графити со пораки како „Туристи одете си дома“ – знак дека врие под површината.
Грчката дописничка Хајди Фулер-Лав вели: „Постои незадоволство, но бидејќи многу луѓе зависат од туризмот, и тоа со ниски примања, засега нема големо движење.“
Туристите ќе станат директна мета
Во јули минатата година, демонстранти во Барселона ги прскаа туристите со пиштоли за вода – првпат некој турист „нападнат“ на ваков начин. Овој викенд, пиштолчињата повторно беа симбол низ градот.
Овие пластични играчки стануваат симбол на отпорот во Јужна Европа.
Таквиот директен пристап ќе станува сè почест. Во Мајорка, група окупираше плажа со знак „Плажата е затворена“. Други ставија табла „Пазете се од опасни медузи“. Во селото Бинибека Вел, жителите ги заклучија патиштата за да спречат туристи да влезат.
Во Галиција, локалци шетаа преку пешачки премин постојано за да ги блокираат туристите. Колку повеќе властите го игнорираат овој бес, толку поиновативни ќе бидат протестите.
Британците нема да го бојкотираат туризмот во Шпанија
Некои медиуми тврдат дека Британците го бојкотираат Шпанија – намалени резервации, слаба сезона. Но, тоа е далеку од вистината.
Ана Николас, дописничка на The Telegraph од Мајорка, пишува:
„Се зборуваше дека Британците ја бојкотираат Мајорка. Но тоа не е точно – островот никогаш не бил пофреквентиран.“
Џоана Марија Естрани Ваљеспир од протестната група SOS Residents додава:
„Ситуацијата е полоша на сите нивоа. Очекуваме 20 милиони туристи оваа година – сезоната почна порано од било кога.“
Британците патуваат во Шпанија со децении. Сè додека цените се ниски, неколку лути мештани со пиштоли за вода нема да го сменат тоа.
Збор-два за Албанија
Каде ќе биде следното бојно поле? Албанија. Во 2023, Албанија имаше 9,7 милиони посетители – 58% повеќе од 2019. Премиерот Еди Рама сака 30 милиони туристи до 2030 година.
Ако тоа се случи, животот во Албанија драстично ќе се промени – повеќе сообраќај, помалку простор на плажите, хотели по должината на крајбрежјето, а локалните станоиздавачи ќе ги пренасочат имотите на „Airbnb“ и „Vrbo“.
Ќе се отворат нови работни места, но луѓето ќе се запрашаат: што се случи со нашиот мирен крај?