Здравје

Околу 260 илјади жени со здравствено осигурување без матичен гинеколог

Околу 260 илјади жени со здравствено осигурување без матичен гинеколог, околу 134 илјади го немаат ниту едното, ниту другото.

Превентивните гинеколошки прегледи се клучни за женското репродуктивно здравје. Но, податоци од здравствени институции и здруженија покажуваат дека не е мал бројот на жени во нашава држава кои немаат избрано матичен гинеколог и на оние, кои подолг период не посетиле гинеколог.

Здравствените работници во државава се едногласни дека е потребно да се подигне свеста по ова прашање и да се зголеми бројот на работилници и едукации во училиштата, кога станува збор за женското здравје.

Податоците од годишниот извештај на Фондот за здравствено осигурување (ФЗО) за 2022 година говорат дека бројот на жени, без избран матичен гинеколог, а со здравствено осигурување, е околу 260.000, а бројот на оние без здравствено осигурување и без избран матичен гинеколог, околу 134.000 лица. Доколку се земе предвид дека во земјава 50,4 отсто од активното попишано население се женски лица, тогаш бројот на жени со здравствено осигурување, а без избран матичен гинеколог, изнесува околу 28 проценти.

Професор доктор Глигор Тофоски, претседател на Македонската асоцијација на гинеколози и опстетричари (МАГО) во изјава за МИА потврди дека слични бројки има и во спроведените анкети од Асоцијацијата.

- Само 33 проценти од анкетираните жени во неколку општини од нашата држава, практикуваат редовни гинеколошки прегледи на една година. Повеќе од 30 отсто не го посетиле својот матичен гинеколог подолго од три години, а дури 25 проценти немаат избрано свој матичен гинеколог, делумно заради тоа што во општините каде живеат немаат достапен матичен гинеколог, или истиот заминал во пензија/починал и оттогаш не побарале нов, а делумно и заради стравот, незаинтересираноста и неинформираноста за значењето на редовните гинеколошки прегледи, подвлече тој за МИА.

Според податоците на ФЗО за лани, во текот на 2023 година, примарна здравствена заштита на осигурениците обезбедувале вкупно 161 гинеколог. Во споредба со претходната година, бројот на гинеколози е зголемен за двајца лекари. Најголем број гинеколози има во Скопскиот регион - 56 лекари, додека најмал е бројот во Североисточниот регион со 12 гинеколози. Во 2023 година склучени се вкупно 142 договори во примарната здравствена заштита за гинекологија.

- Во однос на склучените договори со избрани гинеколози по региони, во Република Северна Македонија, најголем број договори се склучени во Скопскиот регион - 49 договори, што претставува 35 отсто од вкупно склучените договори во ПЗЗ - гинекологија. Споредувајќи ги со бројот на осигуренички, на секои 10 илјади осигуренички склучени се 1,54 договори во ПЗЗ - гинекологија. Најголем број договори се склучени во Вардарскиот регион - 2,06 на секои 10 илјади осигуренички, додека најмалку се склучени во Полошкиот регион или 1,05 на секои 10 илјади осигуренички. Висината на месечната капитација по осигуреник кај избраните гинеколози во јануари 2023 година е зголемена од 63 на 75 денари. Просечно, месечната капитација на матичен гинеколог за 2023 година изнесува 229.233. Исплатената капитација за матичните гинеколози во 2023 година изнесува 442,8 милиони денари што е зголемување за 26 проценти во однос на 2022 година, се наведува во извештајот на Фондот.

Дополнително, во 2024 година, појаснуваат од Фондот за МИА, склучени се уште два договора, едниот во Неготино, а другиот во Скопје. И двете ПЗУ имаат по еден тим.

Само еден гинеколог во општина Шуто Оризари

Во општина Шуто Оризари работи само еден гинеколог, а бројот на жени во репродуктивен период е околу 8.000, според достапните податоци.

Доктор Ламбе Крстески, специјалист гинеколог - акушер во Гинеколошко - акушерската ординација ПЗУ „Мајка Б&М“ и матичен гинеколог во оваа општина, во изјава за МИА појасни дека имаат околу 2.000 пациенти.

- Нашата амбуланта во моментов има 2.000 пациентки и работи веќе две години во рамки на Здравствениот дом - Шуто Оризари. Има податоци дека 2.500 пациентки со здравствено осигурување немаат избрано матичен гинеколог, а 1.000 пациентки немаат здравствено осигурување, додаде Крстески.

Тој нагласи дека во соработка со невладините организации во Шуто Оризари, Иницијативата за права на жените во Шуто Оризари, Ромалитико, прават максимални напори за едукација на жените во Шуто Оризари, да имаат редовни гинеколошки прегледи, редовно следена бременост и да изберат матичен гинеколог.

Крстески потенцираше дека мал е одѕивот за ПАП - тест и ХПВ типизација, што се бесплатни.

- Треба да се зголемат бројот на работилници и едукации на учениците од страна на стручно лице, заедно во соработка со педагошко-психолошката служба на училиштата, во согласност на родител - старател, се разбира според возраста на учениците, за заштита од полово прненосливи болести, несакана бременост и да се зголеми бројот на вакцинација кај девојчињата и момчињата со ХПВ вакцина, во сите основни и средни училишта во државата, дециден беше тој во изјава за МИА.

Посветеноста за женското здравје, подвлече, треба да е заеднички императив на сите здравствени работници, за безрезервно одржување на женската благосостојба од најмала до најстара возраст.

- Ги повикувам сите кои немаат избрано матичен гинеколог во општината, да нѐ посетат и да направат превентивни гинеколошки прегледи кои се бесплатни и да си го остварат правото на матичен гинеколог, порача тој.

Зголемување на свеста за редовни гинеколошки прегледи

И според Тофоски, потребно е зголемување на свеста за важноста на редовните гинеколошки прегледи, а за тоа потребна е сеопфатна стратегија што ги комбинира образованието, достапноста и поддршката.

- Македонската асоцијација на гинеколози и опстетричари, преку соработка со национални и локални здравствени организации, континуирано се залага да ги информира жените за важноста на редовната грижа за сексуалното и репродуктивно здравје, преку водење бројни јавни кампањи - користејќи ги социјалните медиуми, изработувајќи и дистрибуирајќи едукативни материјали - брошури, постери и слично. Организираме и работилници за социо-економски ранливи категории на жени и девојчиња, а веќе трета година по ред преку мобилните гинеколошки амбуланти, се залагаме бесплатните гинеколошки услуги да бидат лесно достапни за жени и девојки од социално-економските ранливи категории, жени и девојки кои живеат во тешко достапни области и области каде нема матичен гинеколог, посочи Тофоски.

Но, како што додаде тој, неопходно е поголемо вклучување на темите за репродуктивно здравје во образованието, во училишните програми, бидејќи така ќе се овозможи рано информирање на младите за важноста на редовните гинеколошки прегледи.

Македонија

Меџити ја презеде функцијата министер за животна средина и просторно планирање

Новименуваниот министер за животна средина и просторно планирање Изет Меџити денеска ја презеде функцијата од досегашната министерка Каја Шукова.

Шукова го информираше Меџити за тековните процеси и актуелните предизвици во животнтата средина и му посака успех во извршувањето на функцијата.

Министерот Меџити најави дека во иднина Министерството за животна средина и просторно планирање ќе предлага и спроведува политики за подобрување на животната средина и на квалитетот на животот на граѓаните како апсолутен приоритет и дека во овој предизвик Владата ќе биде заедно со граѓаните и граѓанскиот сектор за секоја иницијатива која за цел го има општото добро.

Македонија

Димитриеска-Кочоска ја презеде функцијата министер за финансии

Се обврза на посветена и чесна работа

Гордана Кочоска Димитриеска изутрината ја презеде функцијата министер за финансии од досегашниот министер Фатмир Бесими.

Ја презедов оваа функција од мојот претходник, поранешниот министер Фатмир Бесими, обврзувајќи се на посветена и чесна работа за време на извршувањето на функцијата, напиша министерката Димитриеска-Кочоска на својот ФБ профил.

Бесими кој со ресорот раководеше од септември 2020 година ја запознал новата министерка со тековните активности и проекти на кои се работи во Министерството за финансии. При тоа било посочено дека Министерството има значајна улога и оти е најважно да се спроведат реформи коишто ќе обезбедат одржливост во финансиите и економски раст.

Димитриеска-Кочоска е дел од Владата на премиерот Христијан Мицкоски, која беше изгласана вчера во Собранието.

Родена е на 6 јуни 1983 година во Тетово. Дипломирала на Економскиот факултет Скопје при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ каде била студент на генерација 2020-2006 со просек 9,55, по што на Економскиот институт Скопје магистрирала економски науки од областа на финансискиот менаџмент. Има специјализација и последипломско неформално дообразување во областа на финансии и контролинг: едногодишна Контролинг академија, спроведена од Менаџмент центар Белград, и едногодишна програма за сертифициран сметководствен аналитичар, спроведена од АБИТ Академија, Скопје.

Од странски јазици знае англиски одлично и шпански добро, а од компјутерски вештини Microsoft.

Покрај ангажман како дополнителен заменик министер за финансии во техничката Влада во 2020 година, од 2018 до 2020 и од 2020 до 2024 година работела како финансиски консултант во област на контролинг, финансии и даноци во КФК ДООЕЛ. Од 2014 до 2017 година е член на УО и директор за финансии во АД Електрани на Македонија, а претходно седум години работела во Секторот за корпоративно банкарство во Стопанска банка АД Скопје и една година во Министерството за финансии, Кабинет на министер во Сектор за јавен долг и Одделение за единици на локална самоуправа.

Македонија

Таравари:За месец два ниту со закон нема да има економски директори на универзитетските клиники

Арбен Таравари ја почна чистката на економските директори на клиниките. Само неколку часа по превземањето на функцијата во министерството за здравство, од вкупно 14 в.д економски директори се разрешуваат седуммина.

Таравари најави дека очекува летово да поминат и законските измени со што клиниките во иднина ќе имаат само медицински директор. За оние клиники кои во моментов функционираат само со економски, како што е случајот со Токсикологија и Неворлогија, тој најави дека во следните денови ќе бидат назначени нови медицински дирекотри, а еконосмките ќе бидат разрешени се со цел да не настане хаос во фукнционирањето.

„Денеска се разрешуваат одреден број на економски директори на кој што им завршува в.д мандатот некаде до средина на месец јули сите ќе бидат разрешени. Тие што се со мандат ќе ни требаат измени во законот, веќе е дадена наредба што побргу да оди во Парламент измената за законот да нема веќе економски директори, значи рачунајте за месец два нема да има веќе ни со закон економски дирекотри...А денеска ќе бидат разрешени сигурно 7 – 8, другите денови ќе видиме тие што имаат мандат до 9 месеци па не сакам да не тужат....“ -изјави Арбен Таравари – министер за здравство.

Викеднов на клиниката за кардиохирургија по укажувањето на ДКСК, од страна на тогаш заменичката министерка Маја Манолева, на фукнцијата директор бил вратени и доктор Марјан Шокаровски, кој беше разрешен од претходниот министер за здравство Демири. Таравати ја потврди ваквата информација посочувајќи дека тука нема ништо спорно, но вели не се исклучува можноста за смена на сите досегашни директори на клиниките.

Најдоцна до петок, тој најави и конечна одлука за решавање на проблемот со компресорската станица во хируршкиот блок. При денешната посета на хируршките клиники, посочи дека ги чека извештаите од досегашните испитувања, по што ќе се донесе одлука дали проблемот ќе се решава со набавка и инсталирање на комплетно нов систем или ќе може да се поправи веќе постоечкиот.