Научниците најдоа чудна материја , клучна за колонизацијата на Марс

Додека глобалното затоплување почнува да претставува сериозна закана за животот на Земјата, на Марс истиот процес би можел да биде круцијален, во позитивна смисла, за успешна колонизација на Црвената планета.

"Марс е всушност највозбудливата планета за живот во нашиот сончев систем, по Земјата", вели научникот Лаура Кербер од лабораторијата Jet Propulsion Laboratory на НАСА.

"Сепак, многу форми на живот сега не можат да преживеат", додаде таа.

Постојат неколку основни работи кои се потребни за да се создадат човечки колонии на Марс, пишува Science Alert. Прво, треба да ја загрее оваа планета и некако да ги заштити идните жители од ултравиолетовите зраци.

Со цел да се одмрзнат залихите на замрзната вода на Марс, треба да се подигне температурата на ова суво небеско тело за најмалку 50 степени Целзиусови, а потоа да се обидат да порастат растенија.

Растенијата, всушност, се еден од главните предуслови за човечка колонизација на Марс. Ако сакаме да живееме таму, пишува НАСА, ни треба нешто за јадење. Основното земјоделство е затоа еден од главните проблеми со кои се соочуваат научниците кои размислуваат за долгорочно населување на таа планета.

Научниците дошле на идеја да го полнат Марс со огромни количества стакленички гасови, омразени на Земјата. Една од идеите беше механичко ослободување на CO2 од теренот, но наскоро се покажа дека нема доволно резерви на стакленички гасови на Марс, кои би можеле да предизвикаат глобално затоплување ако бидат ослободени.

Кога астрофизичарите сфатија дека немаат способност да ја загреваат целата Црвена планета , одлучија да се фокусираат на друга опција - локално затоплување на атмосферата.

Имено, научниците веќе забележале слична појава на Марс, односно локализирана изолација на столбовите, каде што мразот, составен од вода помешан со СО2, дејствува како изолатор и со тоа одржува топлина во просторот под него.

Сега истражувачите сфатија дека исклучително невообичаен материјал - силиконски аерогел кој изгледа како замрзнат чад може да дојде во оваа форма на Марс. Овој материјал веќе се користи како изолација при истражувањата со Роверот на Црвената планета, и всушност има својства кои се совршени за создавање ефект на стаклена градина.

Аерогелот може да се користи како проѕирен капак за да се овозможи светлината да помине, по што организмите би можеле да ја користат за фотосинтеза, но исто така би служел како изолатор или да ја задржат топлината во одредена локализирана област.

Како? Едноставно затоа што аерогелот, иако крут, содржи 98% воздух, што значи дека е добар изолатор и слабо ја пренесува топлината. Од друга страна, овој чуден материјал е транспарентен и поминува низ светлината и ги рефлектира штетните УВ зраци, бидејќи главната компонента на воздухот лежи во силиконските влакна кои го одбиваат ултравиолетовото зрачење.

Научниците утврдија дека им требаат 2 до 3 сантиметри од овој материјал за да ја зголемат локалната температура. Тие ги копираа површинските услови на Марс во лабораторијата и заклучија дека таквата заштитна структура ќе им овозможи да ја зголемат температурата за 50 степени, проточната вода на Марс, но и UV заштитата.

Така, наместо да ја обликуваме целата планета, можеме да ги загрееме локализираните области кои наскоро ќе бидат погодни за животот што го знаеме.

"Таквиот систем на заштитени острови или оази ќе ни обезбедат контролирана тераформација на Марс", вели Кербер.

"Идеалната локација за населување на Марс треба да биде област со умерени температури и изобилство на вода, но Марс е најжежок околу екваторот, а најголем дел од замрзнатата вода е на нејзините столбови.” Иако експериментот извршен во лабораторијата беше охрабрувачки, научниците сè уште знаат дека таквата форма на трансформација може да наиде на бројни пречки.

На пример, експериментот предвидува употреба на големи количини силиконски аеросоли, така што огромно количество на овој материјал треба да се пренесе на Марс.

Покрај тоа, треба да поминат најмалку четири години за доволно да ги загреат овие места за да се создадат региони со постојана течна вода.

Пленковиќ: Милановиќ повеќе не постои

Премиерот на техничката влада на Хрватска, Андреј Пленковиќ денеска изјави дека и трет мандат ќе остане претседател на извршната власт, а на Зоран Милановиќ му порача дека повеќе не постои како претседател на Републиката.

Милановиќ како претседател на Републиката повеќе не постои … Тој го знае тоа, тоа го знаат сите експерти по уставно право. По овој тежок пораз и тој да си поднесе оставка, наведе Пленковиќ.

Тој оцени дека Милановиќ и лидерот на Социјалдемократската партија, Пеѓа Грбин требало веднаш да ја напуштат политиката на 17 април по поразот на изборите. /МИА

Тошковски: Поддршка до специјалните единици бидејќи тие се првиот столб на заштитата

Поддршка до специјалните единици бидејќи тие се првиот столб на заштитата на безбедноста и суверенитетот на државата.

Техничкиот министер за внатрешни работи Панче Тошковски денеска оствари работна посета на Единицата за брзо распоредување и Единицата за обука и поддршка кои се сместени во Полицискиот центар Ѓорче Петров, соопшти МВР.

Во рамки на посетата министерот направил кратка обиколка на центарот, ја посетил спомен собата на ЕБР и оддржа работен состанок со поширокото раководство на двете единици.

-Од страна на командантите на двете Единици бев запознаен со структурата и делокругот на нивната работа и во тој поглед ЕБР е Единица која постапува главно за воспоставување на јавниот ред и мир при спортски натпревари, јавни манифестации и масовни демонстрации, при справување со вооружени и екстремистички криминални банди во планински и рурални средини, при апсење на опасни лица, а дава асистенција и на други организациски единици во МВР, но и на други институции. Исто така, беше потенциран проблемот со трендот на намалување на бројот на припадници на Единицата и се помалиот интерес за работа што во иднина може да го доведе во прашање високото ниво на ефикасност во нивната работа. Од аспект на опрема потребен е континуитет во набавката на опрема и возила кои недостастуваат во последниот период, подвлекол министерот Тошковски.

Како што стои во денешното соопштение од МВР, што се однесува до ЕОП оваа Единица е сочинета од 3 батаљони кои се сочинети од редот на редовните полициски службеници низ Секторите за внатрешни работи. Нивниот делокруг на работа, велат од Министерството, е главно при нарушен ЈРМ од поголем обем и давање на поддршка и спроведување на обуки за другите организациски единици во Министерството.

Од страна на министерот Тошковски била изразена благодарност за професионализмот што го покажаа во контекст на изборите и кој овозможи да имаме безбеден изборен ден и потенцираше дека во иднина секогаш ќе дава поддршка на специјалните единици бидејќи тие се првиот столб за заштитата и зачувувањето на безбедноста и суверенитетот на државата.

ФИТР со нов јавен повик за „Кофинансирани грантови за комерцијализација на иновации”

Од ФИРТ информираат дека вкупниот награден фонд на повикот изнесува 8 милиони евра.

Фондот за иновации и технолошки развој (ФИТР) денеска го објави новиот јавен повик „Ко-финансирани грантови за комерцијализација на иновации”, преку кој се обезбедени 8 милиони евра за поддршка на проекти за комерцијализација на иновативноста кај македонските компании. Рокот за аплицирање на јавниот повик „Кофинансирани грантови за комерцијализација на иновации” е до 4 јуни 2024 година, до 14:00 часот. Повеќе информации за повикот се достапни на следниот линк.

Од ФИРТ информираат дека вкупниот награден фонд на повикот изнесува 8 милиони евра, а Фондот обезбедува финансиска поддршка во износ од 20 милиони денари, односно финансирање до 70 отсто или до 60 отсто од вкупниот буџет на проектот, во зависност од бројот на вработени и годишниот приохд остварен во последните две години. Времетраењето на проектите може да биде до 24 месеци.

Како што поосочуваат, повикот е наменет за компании кои сакаат да развијат иновативен производ, услуга или процес, сами или во соработка со друго претпријатие и/или установа која врши високообразовна, односно научноистражувачка дејност. Финансиската поддршка е достапна за домашните претпријатија кои имаат проекти со јасна комерцијална цел и кои се во фаза на прототип, па се до преткомерцијална фаза. Доколку предлог проектот се поднесува од страна на конзорциум, во тој случај предлог проектот го поднесува водечкиот апликант, а членови на конзорциумот можат да бидат претпријатија, високообразовни и научно-истражувачки установи од земјата и странство.

-Дополнително, со овој инструмент ги поттикнуваме компаниите да бараат дополнителни извори на финансирање, па така доколку за времетрањето на проектот а се до одобрување на завршниот извештај од страна на Фондот, корисникот достави доказ за привлечен инвеститот кој вложил износ кој изнесува најмалку 50 отсто од износот на финансиска поддршка доделена од страна на Фондот на корисникот, во тој случај корисникот ќе биде ослободен од обврската за плаќање на ројалти, посочуваат од Фондот.

Од ФИТР велат дека активности кои ќе бидат одобрени за финансирање во рамките на повикот се за истражување и развој, тестирање, активности поврзани со заштита на интелектуалната сопственост, дизајн, развој на пилот линии, активности поврзани со обезбедување квалитет и активности за маркетинг и продажба.

-Како главни критериуми според кои ќе се оценуваат предлог проектите се: степен на иновативност, квалитет на проектот, капацитет на проектниот тим, потенцијал на пазарот и влијание на проектот. Поцесот на евалуација на предлог проектите ќе се одвива во две фази: фаза на претселекција која се спроведува од страна на три домашни стручни лица по проект, две стручни лица од областите што соодветствуваат со критериуммите за евалуација и едно лице од областа што соодветсвува на предлог проектот. Во втората фаза, односно фазата на селекција се спроведува од страна на Комитетот за одобрување на инвестиции, кои ја носат и финалната одлука за финансирање на проектите, соопштуваат од ФИТР.

притисни ентер