Миразот убива илјадници жени годишно

Поради конфликти околу миразот, во Индија годишно страдаат повеќе од 8.000 жени. Оние кои нема да ги убијат нивните сопрузи или нивните фамилии, често се убиваат сами. Индиската влада се обидува да ја сопре оваа пракса, пишува DW.

Миразот во Индија е традиција стара неколку стотина години. На денот на својата венчавка невестата добива накит, злато и други вредни предмети од своето семејство. Колку е поголем миразот, толку ќе биде поголем и нејзиниот статус во семејството каде што ќе се мажи. Во исто време, тоа на овие млади жени им дава одредена финансиска сигурност во случај на нужда.

За време на британската колонизација (1858-1947) оваа традиција го променила своето значење, но сепак не исчезнала.

„Како последица на големите економски и општествени промени под британското владеење, жените го загубија своето право на добивање големи мирази. Оттогаш тие повеќе немаат контрола над обичајот, а со тоа падна и нивниот статус во општеството. Тоа ги направи ’помалку вредни’, што пак во целост го промени нивниот живот“ - објаснува американската историчарка Вина Талвар Олденбург. Таа додава дека оттогаш, невестата не го добива миразот директно, туку тој е даван од нејзината фамилија директно на фамилијата на младоженецот.


Вкоренето во општеството

Во почетокот овие пари (или некои други вреди предмети и недвижности) служеле за покривање на трошоците за свадбата, но со текот на времето станале важен начин на заработка. Миразот за семејството често претставува големо оптоварување и затоа често (ако не и во повеќето сличаи) машките деца се преферирани пред женските. Во некои сојузни индиски држави, кои се многу сиромашни, дури постои и пракса да се убиваат женските деца по раѓањето.

Но не е само тоа. Семејствата на младоженците често имаат големи очекувања за миразот, па тоа често предизвикува кавги помеѓу семејствата на младенците. Најголема жртва на сево ова е секако, невестата. Поради ваквите обичаи илјадници девојки стануваат мета на злоставувања, телесно и психичко малтретирање, а некои од нив се и отфрлени од својот сопруг и неговата фамилија.
Ако сопругот ги одбие, срамот паѓа врз несаканите невести и нивните семејства

Немал број од нив, малиот мираз мораат да го платат со својот живот, затоа што се случува да бидат запалени од семејството на младоженецот. Поради наведените причини, давање мираз во Индија е официјално забрането уште од 1961 година. Но и покрај ваквиот закон, миразот се‘ уште живее. „ Овој обичај се‘ уште постои во сите општествени слоеви, дури и добро образованите луѓе не се спротиставуваат на ваквиот обичај“ - вели Суман Налвар, полицајка од Њу Делхи која е задолжена за спречување на насилството над жените. „Постојат повеќе причини зошто миразот и насилството кое доаѓа со него се‘ уште се одржуваат: индиското општество е патријахално, владее беда и сиромаштија, а тука треба да се додаде и се‘општиот лош и недостоен за човек однос спрема жените“ - вели Ранџана Кумари, директорка на Центарот за социјални истажувања во Њу Делхи. „ многумина се‘ уште се придржуваат до верувањето дека по венчавката жената станува сопственост на мажот, а додека живее во своето семејство таа е ништо повеќе од финансиско оптоварување за нејзините родители. Доколку младоженецот и неговото семејство не се задоволни од миразот, тогаш често доаѓа до насилни судири“ - додава нашиот соговорник.


Насилството и неговите последици

Според официјалните податоци на индиската криминалистика, ваквите насилни чинови во последната година пораснале. Во 2001 година бројот на жени кои го изгубиле животот во вакви судири изнесувал 6.851, додека во 2012 пораснал на 8.233 жени. Сепак не е јасно дали бројот навистина пораснал, или семејствата почнале се‘ почесто да ги пријавуваат ваквите случаи. Но факт е дека бројот на осудени за вакви злосторства е многу мал, само еден од тројца извршители одговарал за своето злосторство. „За тоа постојат неколку причини. За почеток тоа се лошите истраги. Во Индија постои голем недостаток на полицајци, а и оние кои ја работат таа професија се лошо образовани. Покрај тоа кај нив постои висок степен на корупција. Семејствата на младоженецот често ги поткупуваат“ - вели Кумари. „Поради овие причини семејствата на жртвите не се ни осмелуваат да ги пријават злоделата. Освен тоа многумина се плашат и од стигматизацијата за време на судењата кои обично траат премногу долго. Затоа најчесто решението на ваквите злодела семјествата обично ги наоѓаат меѓусебно“ - вели Савита Панде, професорка за јужно-азиски студии на Универзитетот Џавахарла Нехру во Њу Делхи. Таа додава дека конфликтите околу миразот, често завршуваат со самоубиство на девојките. Колку е навистина нивниот број, никој не знае, властите во Индија сметаа дека на час по четири млади девојки извршуваат самоубиство, иако постојат закони кои ги штитат.


Култура на алчност

Тенденцијата да се бара повеќе мираз, на некој начин го објаснува и економскиот развој на Индија. „Венчавките се‘ повеќе стануваат општествени трансакции. Порастот на животниот стандарт ја зголемува и алчноста. Во денешно време идните сопружници имаат потреба од скапа електроника, автомобили и недвижности, додека пак порано тие се задоволуваа со облека, накит или некои помалку вредни предмети“ -вели Панде.

Иако се чини дека индиските власти не прават многу за да го сопрат овој бизарен обичај и насилството кое тој го носи, тоа сепак не е во целост точно. На пример во сојузната држава Тамил Наду, за таа причина се основани посебни полициски единици. Во државата постојат околу 200 полициски станици, кои првенствено се бават со оваа проблематика. „Мислам дека во Индија постојат доволно закони, она што недостасува е сепак свеста дека жените се еднакви со мажите. Жените се‘ уште немаат одговорна улога во индиското општество“ - додава Панде. Првиот чекор кон промена на ваквата ситуација, би било кога самите семејства би пружале отпор и би се обиделе да го отфрлат овој неморален чин.

На краткорочен план, сите експерти се согласни дека не постои решение за проблемите и трагедиите кои овој обичај ги носи. Владата на Индија и сојузните држави мораат да превземат поголема одговорност, да ја зголемат безбедноста на жената и да го спречат овој обичај. Додека тие не го направат тоа, миразот ќе продолжи да го диктира животот на мнозинството. /Извор: DW/

Видео: Во руски ракатен напад урната ТВ кулата во украинскиот град Харков

Телевизиска кула, висока 240 метри, во украинскиот град Харков вчера се преполови и се урна на земја по рускиот ракетен напад врз телевизиската инфраструктура, соопштија локалните власти,.

Во прекин е емитувањето на ТВ сигналот во вториот по големина украински град, што во последните неколку недели беше цел на серија руски напади со ракети и беспилотни летала.

-Во моментов има прекин во дигиталниот телевизиски сигнал, изјави регионалниот гувернер Олех Синијехубов. Тој додаде дека нема жртви бидејќи работниците биле во засолниште.

На снимката од местото на настанот се гледа како главниот столб на кулата се крши и паѓа додека облак чад се крева на небото.

Од снимката не е јасно што ја погодило кулата, но властите во Харков рекоа дека Русија најверојатно во нападот користела крстосувачка ракета „Кх-59“.

Русија првпат ја нападна телевизиската кула во Харков на почетокот на март 2022 година, непосредно по почетокот на инвазијата врз Украина. Сигналот, и тогаш, беше во прекин. /МИА

Сообраќајот по влажни коловози, застои нема

Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по претежно влажни коловози.

Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.

АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.

На денешен ден

23 април 2024

- Денеска е Светски ден на книгата и авторското право

1564.- Во Стратфорд е роден Вилијам Шекспир, англиски поет и еден од најголемите драмски писатели во светот. Во своите многубројни драмски дела уметнички силно ги прикажал универзалните човекови дилеми и заплети. Најпознати негови дела се „Хамлет“, „Магбет“, „Ричард Трети“, „Кралот Лир“, „Ромео и Јулија“ и „Отело“. Умрел во Стартфорд, на 23 април 1616 година.

1792.- Создадена била француската химна „Марселеза“ која не ја компонирал професионален музичар, туку инженерскиот капетан Руже де Лил и тоа како марш. Химната ја пееле револуционерните војници на маршот од Марсеј до Париз.

1858.- Во Кил е роден Макс Планк, германски физичар, основач на Квантната теорија, хипотеза дека енергијата се емитува и се апсорбира само со дискретни количества. Работел и на теоријата за хемиска рамнотежа и на формулирањето на термодинамичките принципи. Во 1918 година ја добил Нобеловата награда за физика. Умрел во Гетинген, на 4 октомври 1947 година.

1891.- Во Сонцовка е роден Сергеј Сергеевич Прокофјев, руски композитор и пијанист, еден од најоригиналните советски музички творци. Творештвото му е проткаено со руска национална музика, но во исто време и со модерна според стилот на тонското изразување. Негови познати дела се балетите „Ромео и Јулија“, „Пепелашка“ и „Приказни за камениот цвет“. Умрел во Москва, на 5 март 1963 година.

1897.- Роден е канадскиот државник Лестер Боулс Пирсон, шеф на дипломатијата од 1948 до 1957 година и премиер на Канада од 1963 до 1968 година. Добитник е на Нобеловата награда за мир во 1957 година.

1938.- Судетските Германци, побарале полна автономија во рамките на Чехословачка. Бидејќи автономијата не ги задоволувала, со Минхенскиот договор - со несакана согласност на западните демократии Велика Британија и Франција, во септември 1938 година тој дел на Чешка бил припоен кон Германија, со што во март 1939 година Чехословачка била целосно окупирана и распарчена. Од остатокот на Чешка бил формиран протекторатот Чешка и Моравска. Прикарпатска Русија (Украина) била припоена кон Унгарија, како и јужните делови од Словачка со што била формирана таканаречената независна Словачка.

1941.- Грчката војска во Втората светска војна капитулирала пред трупите на Германија, а кралот и владата ја напуштиле окупираната земја.

1945.- Советската армија во Втората светска војна ги ослободила германските логори Сексенхаузен и Равенсбирк.

1972.- Во Скопје бил поставен камен-темелник на Соборниот архиепископски храм на Македонската православна црква „Свети Климент Охридски“, кој е осветен на 12 август 1990 година.

1975.- Последната сајгонска (јуужновиетнамска) влада поднесла оставка, а претседателот на САД Џералд Форд едноставно признал дека Американците претрпеле пораз во Виетнамската војна.

1986.- Умрел американскиот филмски режисер од австриско потекло Ото Премингер, пионер во примена на „широкото платно“ кој внел длабока смисла за анализа на човечките карактери. Филмови: „Лаура“, „Ангелско лице“, „Кармен Џонс“, „Река без поврат“, „Човекот со златната рака“, „Св. Јованка“, „Бура над Вашингтон“, „Добар ден таго“, „Анатомија на едно убиство“, „Егзодус“, „Кардинал“.

1989.- Во Скопје умре проф. д-р Владимир Картов, професор на Правниот факултет во Скопје, истакнат научен работник, особено во областа на историјата на македонскиот народ. Роден бил во селото Смоквица, Гевгелиско, во 1934 година.

1990.- Кинескиот премиер Ли Пенг допатувал во Москва, во прва посета на Советскиот Сојуз како премиер на Кина после 26 години.

1992.- Умрел индискиот филмски режисер Сатјаџит Рај, еден од најголемите филмски творци на 20 век. Негови најпознати филмови се „Непобедливи“, „Апуов свет“, „Каменот на мудроста“, „Салон за музика“, „Рабиндранат Тагоре“, „Три девојки“, „Метропола“ и други.

1996.- Лансиран бил петтиот и последен модул на руската вселенска станица „Мир“ - научната лабораторија „Природа“, опремена со многу уреди, вклучувајќи оптички инструменти за истражување на ресурсите на Земјата.

1997.- Претседателите на Русија и на Кина, Борис Елцин и Џанг Цемин, потпишале декларација со која се спротивставиле на доминацијата на САД по завршувањето на студената војна.

1998.- Умрел грчкиот државник Константин Караманлис, претседател на Грција од 1980 до 1985 година, основач на партијата Нова демократија. Првпат станал претседател на владата во 1955 година, и на таа функција останал до 1963 година, кога доброволно емигрирал. Повторно составил влада во 1974 година, по падот на воената хунта, одигрувајќи клучна улога во обнова на демократијата во Грција.

2003.- Демаркациската линија под контрола на Обединетите нации која од 1974 година го дели Кипар на јужен грчки и северен турски дел била отворена за населението по цели 30 години. За само една недела околу 150.000 луѓе престојувале на територијата на другата етничка заедница.

2007.- Починал Борис Елцин, првиот руски претседател по распаѓањето на Советскиот Сојуз - од 1991 година до крајот на декември 1999 година. Роден бил на 1 февруари 1931 година во селото Бутка, во Талицкиот реон на Свердловската област. Автор е на книгите „Исповед на дадена тема“, „Записи на претседателот“ и „Претседателски маратон“.

2011.- Поранешниот холандски министер за надворешни работи, а потоа и дипломат кој ширум светот се бореше за заштита на човековите права, Макс ван дер Штул починал на 86-годишна возраст. Макс ван дер Штул, во Македонија посредуваше за надминување на проблемите со Тетовскиот универзитет, чие основање го најави демократскиот пресврт во релациите меѓу двете најголеми етнички заедници во земјата.

2015.- На 76-годишна возраст почина актерката Сузан Максут, доајен на НУ Турски театар. Од 1962 година е член на ансамблот на Турската драма при Театарот на народностите каде што има одиграно голем број улоги се до пензионирањето во 2001 година. Попознати актерски остварувања се Дездемона во „Отело“, Мерима во „Омер и Мерима“, Катрин Хауп во „Мајка храброст“, Ширин во „Легенда за Љубовта“, Медеа во „Медеа“, Ајше во „Цвеќарот Али“. Добитник била на наградите Актер на годината на весникот „Бирлик“и Награда на Град Скопје „13 Ноември“. Учествувала во голем број телевизиски, филмски и радио-проекти. Играла во филмовите „Најдолгиот пат“, „Исправи се, Делфина“, „Време, води“ и „Македонска сага. /МИА

притисни ентер