Мицкоски: Македонскиот јазик е многувековен, тој е нашиот бедем и неспорен идентитет - Канал 5

Мицкоски: Македонскиот јазик е многувековен, тој е нашиот бедем и неспорен идентитет

Обраќање на претседателот на Владата Христијан Мицкоски на одбележувањето на 80-годишнината од кодификацијата на македонскиот стандарден јазик во Македонскиот народен театар.

Мицкоски: Македонскиот јазик е многувековен, тој е нашиот бедем и неспорен идентитет

„Јас се чувствувам како Македонец и сакам да бидам таков“, напиша Крсте Петков Мисирков.

„Јазикот е нашата татковина“, ни остави како завет Блаже Конески.

Овие реченици не се случајни.

Тие се крвта што тече низ телото на една нација која знае што е, што сака и што сонува.

Пред осумдесет години, на оваа почва, се кодифицираше македонскиот литературен јазик.

Тоа беше повеќе од административен чин.

Тоа беше признавање на една длабока, искрена, долга и тешка борба на еден народ за свое име, свој израз и своја самобитност.

Оваа кодификација не произлезе преку ноќ.

Таа беше плод на децении работа и истрајност на големи луѓе и на генерации интелектуалци, учители, поети, новинари, читатели…

Секој од нив вложи збор, мисла, срце…

Македонскиот јазик во првата половина на 19 век се поклопува со просветителството, односно со погледите за јазикот на: Јоаким Крчовски, Кирил Пејчиновиќ и Теодосиј Синаитски.

Нивни продолжувачи се учебникарите, кои го поставуваат прашањето за литературен македонски јазик: Ѓорѓија Пулевски, Партениј Зографски, Шапкарев и Џинот. Сите овие луѓе се грамадни големини кои ги поставуваат темелите на нашето идентитетско обележје, нашиот јазик.

Во 1945 година, вековниот, повторувам вековниот македонскиот јазик стана официјален.

И од тој момент почна неговата институционална, културна и меѓународна изградба.

Денес, македонскиот јазик живее не само во Скопје, Битола, Штип, Охрид или Струмица.

Тој живее и во Торонто, во Мелбурн, во Виена, во Чикаго и во Берн.

Македонскиот јазик живее во мислата на секој Македонец каде и да е.

Живее во децата кои го учат од бабите и дедовците, во македонските училишта во дијаспората, во катедрите за македонски јазик и книжевност на универзитетите во Европа и светот.

И токму тие луѓе, оние што се далеку, но чуваат јазик, заслужуваат голема почит.

Да им се обратам токму ним:

Драги наши Македонци,

Продолжете да го пренесувате јазикот и на вашите поколенија.

Продолжете да го зборувате, да го пишувате, да го сакате …

Вашиот труд е нераскинлив дел од нашето национално ткиво.

Вашето „добро утро“ во Торонто и „добра ноќ“ во Перт имаат исто значење како и тука, во Македонија.

Ние ве гледаме, ве слушаме и ви благодариме.

Почитувани,

Јазикот не е нешто што се чува во витрина.

Тој мора да се говори, да се создава, да се развива.

Затоа токму младите генерации се најголемата надеж.

Наша обврска е да им овозможиме соодветно образование, современи наставни материјали, јазични платформи и средини кои ќе ги поттикнуваат да го изучуваат, сакаат и негуваат македонскиот јазик.

Македонскиот јазик треба да биде дел од секојдневието, но и дел од иднината.

И пред да продолжам дозволете да испратам порака за важноста за зачувување на јазикот.

Во 21 век судбината на малите народи е постојано да се потврдуваат, борат и држат до своето право на идентитетско обележување. Најмоќните пропаганди се тие кои удираат по идентитетските обележја. И неретко ние како нација сме ги имале таквите удари, а болката е поголема кога тие доаѓаат од домашните луѓе кои ваму или таму, поради разноразни лични или лукративни интереси ќе оспорат или невнимателно ќе внесат сомнеж кон некоја историска вистина која нас не потврдува како народ и нација. Јазикот е нашиот бедем и неспорен идентитет, и јас како премиер нема да отстапам од нашето цивилизациско право да говориме на македонски, да се претставувам на македонски, да се радуваме, тагуваме и да пееме на нашиот многувековен, ќе повторам многувековен македонски јазик. Тоа го правеле нашите дедовци, тоа ќе го прават и нашите деца. Затоа на многумина ќе им засметаме, на неколкумина ќе им бидеме пречка, но секогаш знам дека работам за моите граѓани и нашата заедничка татковина.

И тука не смееме, и не сме сами.

Дозволете ми во оваа прилика да изразам почит и благодарност до сите институции и поединци кои го посветиле својот живот на македонскиот јазик:

До Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“, кој речиси осум децении ја носи улогата на јазичен стражар и научен столб на нашиот јазик.

До Македонската академија на науките и уметностите, чии проекти, речници, правописни норми и стручни трудови се незаменливи.

До Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ и сите универзитетски катедри за македонски јазик – генератори на знаење и гордост.

До Министерството за образование и наставниците што го пренесуваат јазикот на новите генерации, исправен, богат, достоинствен.

До издавачите, поетите, преведувачите, медиумите, кои му даваат живот на јазикот во сите негови облици.

Драги пријатели

Владата ќе продолжи да инвестира во македонскиот јазик, преку образовни реформи, дигитални проекти, речници и стандардизација.

Да поддржува издавачи, медиуми, писатели и наставници.

Да ги зајакнува институциите како Институтот „Крсте Мисирков“ и катедрите во земјата, но и странство.

Да вложува во програми за изучување и промоција на јазикот преку нови технологии и меѓународна соработка.

Да им овозможи на младите нови форми за изразување преку јазикот, и во книжевноста и во јавниот живот.

Почитувани пријатели,

Македонскиот јазик не е само минато.

Тој е мост до иднината.

Затоа, овој јубилеј нека не биде само момент на сеќавање, туку и миг на будење.

Миг кога повторно си кажуваме – „ова е наше, ова е вредно, ова е вечно“.

Нека живее македонскиот јазик!

Нека ни е честита 80-годишнината од неговата кодификација!“ рече претседателот на Владата Христијан Мицкоски вечерва на свечена академија во Македонскиот народен театар по повод 80 години од кодификацијата на македонскиот стандарден јазик

YouTube video

По што се разликуваат Американците од другите луѓе?

Постои појава по којашто луѓето ширум светот ги препознаваат Американците.

По што се разликуваат Американците од другите луѓе?

Тоа е „американското навалување“ - положба кога личноста се потпира на ѕид, ограда и слично, и ја префрла својата телесна тежина на една нога, додека чека или разговара со некого. Можеби изгледа смешно, секојдневно и безопасно, но оваа вообичаена навика го привлекла и вниманието на државната Централната разузнавачка агенција - ЦИА.

Поранешниот шеф на Одделот за маска на ЦИА, Џона Мендез открива дека Американците често се и подгрбавени, па американските разузнавачи морале да учат како да стојат поправилно за подобро да се вклопат, на пример во европската средина.

YouTube video

Зошто Американците го прават тоа навалување?

На дискусија на „Редит“, како причини за таа својствена одлика за Американците, се наведуваат американската култура и нивниот секојдневен живот. Некои пак, велат оти, просто, се чувствуваат непријатно додека стојат. Навалувањето наназад, велат, го намалува чувството на вкочанетост и им дава чувство на пристапност и опуштеност.

„Не знаев дека тоа е американска работа, но често се чувствувам чудно кога само стојам во место. Полесно е кога ќе се навалам наназад"; „Кој, по ѓав**ите, стои со двете нозе исправени? Така изгледаш како да си подготвен да се соочиш со бруталната вистина дека си здодевен"; „Ние само сме 'чил' (опуштени)“; „Американците се помалку формални, а доброто држење не е нешто што е особено на цена. Само погледнете го Џејмс Дин“ - гласат дел од коментарите.

„Луѓето ги забележуваат Американците поради нивниот нагласок, облеката и манирите, па сè друго - вклучително и навалувањето наназад, им станува уште позабележливо“, ќе рече друг корисник.

YouTube video

Се начна и еден посериозен проблем - работната култура во САД. На многу работни места, особено во малопродажбата, на вработените не им е дозволено да седат.

„Крилатицата 'Ако имаш време да се потпреш наназад, имаш време да зачистиш' - е ноќна мора на секој работник“, вели следниот корисник.

Натаму, корисниците се жалат и на здравствени проблеми - болки во грбот, повреди (коишто не се лекуваат поради скапото здравствено осигурување), недостатокот на паркови и клупи итн.

Дали само Американците се потпираат така?

Вмешувајќи се во разговорот, еден Англичанец пишува: „Стоиме и чекаме во редот - во тишина и страдање. Тоа е она во што ние сме најдобри“.

Имено, некои корисници со право забележуваат дека таквото потпирање не е строго американска навика. А, има и слични други навики... Во Јужна Кореја и други држави, на пр., додека чекаат, луѓето почесто би клекнале отколку да се потпрат. /МИА

Нов робот-помошник за домашни работи

Норвешката фирма за роботика „1-Икс“ го претстави својот нов човековиден робот, дизајниран за извршување на домашни работи, пишува „Лајф сајенс“ (Live Science).

Нов робот-помошник за домашни работи

Роботот „Нео гама“ (Neo Gamma), инаку покриен со плетен најлон - е двоножен андроид којшто може да ракува со правосмукалка, да пере и дипли алишта и да прави кафе. Во првото видео, роботот е прикажан и како служи чај, исправа рамка за слика, чисти прозорци и презема намирници, додека луѓето - сопственици ручаат, читаат книга итн. Иако компанијата соопшти дека робот сѐ уште не е подготвен за продажба и поширока јавна употреба, овој нов модел е во фаза на ограничено тестирање во неколку домови.

Сѐ ова ќе им овозможи на инженерите да ги тестираат својствата на навигација, говорните команди и вештачката интелигенција на роботот.

YouTube video

- Не е така далечна иднината кога сите ќе имаме свој робот-помошник дома, како 'Рози' или 'Бајмакс'... Човековидните роботи навистина се интегрираат во секојдневниот живот, но мора да продолжат да се развиваат заедно со луѓето, а не во изолација, рече Бернд Берних, извршен директор на „1-Икс“.

Според него, домот го обезбедува реалниот контекст и разновидноста на податоците потребни за роботот да развие интелигенција и самоуправување. Тоа, се вели, го учи и на нијансите во човековиот живот - како да отвора врата за постари, внимателно движење околу домашните миленици и да се прилагоди на непредвидливоста на светот околу нив.

„Нео гама“ бил подучуван со користење податоци добиени од снимање човеково движење, што му овозможило да оди со „природно човечко одење и движење на рацете“, и со способност за наведнување и седење на стол.

Рацете на роботот имаат повеќе зглобови, еластични мотори, како и четири микрофони и вградени звучници за комуникација со луѓето. Плетениот најлон однадвор би требало да ја намали силата на можните удари и влијанија врз опкружувањето и да ја зголеми севкупната безбедност. /МИА

Сане пред нов договор со Баерн

Германскиот крилен напаѓач Лирој Сане (29), чиј договор со Баерн истекува на крајот на јуни, најверојатно ќе остане во баварскиот клуб, објавија денеска германските медиуми.

Сане пред нов договор со Баерн

Истите извори наведуваат дека иако Сане не беше задоволен од понудата на најтрофејниот германски клуб, позициите на двете страни се приближиле околу продолжување на соработката.

Баерн му понуди тригодишен договор со фиксна годишна плата од десет милиони евра и до пет милиони во бонуси. Сане бараше повисока фиксна плата, но најновиот предлог на неговиот менаџер е блиску до она што го нуди клубот од Минхен. Во двата случаи, Сане би заработувал 15 милиони евра по сезона со бонуси.

Сане ја почна својата кариера во Шалке и се пресели во Манчестер Сити во летото 2016 година. По четири сезони во Англија се врати во Германија, а во јули 2020 година потпиша за Баерн, кој плати трансфер од 49 милиони евра. Оваа сезона Сане постигна 13 голови и додаде шест асистенции. /МИА

притисни ентер