Од Македонската асоцијација на гинеколози и опстетричари информираат дека во 2022 година со мобилни гинеколошки амбуланти, биле реализирани 220 теренски посети, опфатени околу 2 200 жени и девојки и се откриени 35 пациентки со различни типови на предканцерозни промени.
Прегледани се жени и девојки кои живеат во тешко достапни региони и таму каде што нема матичен гинеколог, како Македонски Брод, Демир Капија, Делчево, Старо Нагоричане, Конче, Чешиново, Облешево, Ранковце, Чашка, Могила, Василево, Врапчиште, Теарце, Липково, Градско, Крушево, Дојран, Центар Жупа – дебарско и така натаму, велат од Македонската асоцијација на гинеколози и опстетричари.
Откриени се присуство на ХПВ, цервицитис, диспластични промени на грлото на матката, рак на грлото на матката, рак на вагината и друго. Тие се упатени на дополнителни контроли, терапија или оперативен зафат, каде навременото лекување и контрола спречува влошување на состојбата и развој на напреден стадиум на рак на грлото на матката. При вагиналниот и ултразвучниот преглед во мобилните гинеколошки амбуланти, се открија и други болести, патологии на женските репродуктивни органи како што се цервикали и ендометријални полипи, ендометријална хиперплазија, миоми и патолошки цисти на јајниците. Притоа, секоја пациентка е соодветно информирана за состојбата и упатена за дополнителни прегледи или евалуација, појаснуваат од МАГО.
Укажуваат дека сите овие откриени случаи овозможуваат заштеда во трошоците на лекување, како и побрзо и поефикасно целосно излекување на пациентките, што им овозможува понатаму да живеат нормален здрав живот.
По возрасни групи на прегледани пациентки, најголем одѕив забележано е кај жените на возраст од 50 до 60 години, или 30 отсто. Најмал пак, од девојките и млади жени на возраст од 15 до 30 години, само пет проценти. Како што се посочува во соопштението, затоа се прават и теренски дополнителни едукации на младите, за да се разбере потребата од навремен и превентивен гинеколошки преглед.
– Министерството за здравство, препознавајќи ги придобивките од овој начин на приближување на неопходните превентивни прегледи до оваа популација во ризик, цврсто застана во поддршката за продолжување на посетите со мобилните гинеколошки амбуланти. Освен по регионална, беше овозможена достапност на гинеколошките услуги и за ранливите социјално-економски категории во соработка со институциите на државата и невладиниот сектор. Станува збор за жени – осудени лица распределени во затворите во Република Северна Македонија преку пристап до Казнено поправната установа „Идризово”. Потоа, корисниците на дроги, сексуалните работници и други маргинализирани заедници, преку соработка со невладината организација „ХОПС – Опции за здрав живот Скопје“. Исто така и за жените и девојките од ромските семејства кои живет во прилепската населба Тризла, преку соработка со Ромскиот ресурсен центар и Здружението за перспективна интеграција и развој „Рома перспектив“, Прилеп. Потоа, жените и девојките вработени во текстилните компании, преку соработка со Здружението за заштита на работничките права „Гласен текстилец“, Штип. Тука се и жените и девојките мигранти и баратели на азил во нашата држава, преку соработка со Здружението за акција против насилство и трговија со луѓе „Ла Страда – Отворена порта“, информира Асоцијацијата.
Само по однос на проценетиот трошок на државата, односно Фондот за здравство, годишно за третман на жените што боледуваат од напреден стадиум на рак на грлото на матката се издвојуваат речиси 29 милиони денари, а според МАГО, со добра превенција и редовни ПАП прегледи, трошоците ќе бидат десеткратно помали, а квалитетот на животот на жените ќе биде драстично подобрен.
Мобилните гинеколошки амбуланти претставуваат специјално адаптирани возила за брза помош, имаат гинеколошки стол, ултразвучен апарат и можности за земање на разни иследувања, каде прегледот го врши специјалист гинеколог – акушер во придружба на медицинска сестра. Пациентките кои се закажуваат за преглед со помош на Црвениот крст на Република Северна Македонија и семејните лекари во одредената општина, добиваат целосно интегрирана здравствена услуга – бесплатен гинеколошки и ултразвучен преглед и ПАП тест со цел рано откривање на ракот на женските органи, грлото на матката, јајниците и ендометриумот. Истовремено, пациентките добиваат и совети за планирање на семејството и безбедно мајчинство, како и информации, грижа и упатување во случај на постоење на родово базираното насилство.
Прегледите се интегрирани во електронскиот здравствен систем, „Мој термин“, што овозможува дополнителни упатувања за иследувања и преглед во други здравствени установи.
Проектот „Безбедни и иновативни здравствени услуги во време на Ковид-19“, што опфаќаше мобилни гинеколошки амбуланти е поддржан од „UNFPA (Фондот за население на Обединетите Нации)“ и Министерството за здравство, а лани беше дел од „Програмата за рана детекција на малигните заболувања на Република Северна Македонија за 2022 година и спречување на ракот на грлото на матката“.
Активностите на мобилните гинеколошки амбуланти се реализираат преку соработка со Универзитетската клиника за гинекологија и акушерство – Скопје, со Македонското лекарско друштво, Македонската асоцијација на гинеколози и опстетричари и Црвениот крст..