Главна тема на Самитот, чии кодомаќини се претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта и албанскиот премиер Еди Рама, ќе биде безбедноста и заедничката визија за иднината на Европа.

Во тие рамки се очекува лидерите да разговараат за безбедноста на Европа, вклучително и поддршката за Украина, европската одбрана, заштитата на демократијата, како и подготвеноста и способноста за одговор на разни закани.

Покрај ова, на собирот ќе се одржат и три тркалезни маси на високо ниво со осврт на безбедноста и демократската отпорност на Европа, вклучително и на руската агресија на Украина, потоа на зголемување на европската конкурентност и безбедност преку иновации и отпорност, како и на предизвиците во мобилноста и јакнење на младите.

Во поканата до европските лидери за учество на Самитот, Кошта и Рама посочуваат дека Европа се соочува со историски момент, обележан со повеќеслојни и сложени предизвици.

- Додека продолжува агресивната војна на Русија против Украина, нејзините последици се чувствуваат далеку надвор од границите на Украина, оптоварувајќи ја нашата безбедност и тестирајќи ја нашата колективна отпорност, се наведува во поканата.

Во неа се посочува и дека во исто време европските економии се соочуваат со обновени ризици од фрагментација, кои ги поткопуваат воспоставените економски модели и ја тестираат способност на државите во Европа за одржување на растот, отпорноста и конкурентноста.

- Важен предизвик остануваат и нерегуларната миграција и нејзината инструментализација, кои ги усложнуваат напорите за овозможување безбедна и регулирана мобилност и справување со недостигот на работна сила, се додава во поканата.

Кошта и Рама натаму посочуваат дека надоградувајќи се на напредокот од претходните самити, Самитот во Тирана ќе обезбеди клучна платформа за подобрување на дијалогот и продлабочување на соработката, со цел претворање на заедничките предизвици во можности за унапредување на заедничките цели.

На Самитот на ЕПЦ во Тирана е најавено присуство на 47 шефови на држави или влади од Европа. Така, покрај премиерите Мицкоски и Рама, на собирот ќе учествуваат и претставници на сите 27 членки на ЕУ, на земјите од ЕФТА (Исланд, Лихтенштајн, Норвешка и Швајцарија), како и на Азербејџан, Андора, Босна и Херцеговина, Велика Британија, Грузија, Ерменија, Косово, Молдавија, Монако, Сан Марино, Србија, Турција, Украина и Црна Гора.

На Самитот ќе присуствуваат и претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, високата претставничка на ЕУ за надворешни работи и безбедносна политика, Каја Калас, како и генералните секретари на НАТО, Марк Руте, на Советот на Европа, Ален Барсе и на Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ), Феридун Синирлиоглу.

Во пресрет на денешниот Самит, Кошта синоќа во Тирана организираше вечера за лидерите на шесте земји од Западниот Балкан, на која присуствуваа и Фон дер Лајен и Калас.

Идејата на Европската политичка заедница е да го олесни дијалогот и соработката меѓу лидерите на континентот за решавање на прашања од заеднички интерес и за зајакнување на безбедноста, стабилноста и просперитетот на Европа. Таа не е наменета да замени која било постоечка структура, организација или процес, туку е форум на кој европските земји можат да најдат дополнителен простор за соработка по најважните прашања на континентот.

До сега се одржаа пет самити на Европската политичка заедница. На првиот Самит во Чешка во дискусијата доминираа прашања поврзани со мирот, безбедноста и енергијата како резултат на војната во Украина, на вториот во Молдавија лидерите се фокусираа на напорите за мир и безбедност, како и на енергетската отпорност, поврзаност и мобилност во Европа, на третиот состанок во Шпанија фокусот беше на обезбедување на поотпорна, просперитетна и геостратешка на Европа, на четвртиот во Велка Британија дијалогот се водеше за одбраната, заштитата на демократијата, за миграцијата, енергијата и за поврзаноста, додека на петтиот Самит во Унгарија лидерите разговараа за безбедносните предизвици на Европа, илегалната миграција, економската безбедност, поврзаноста и односите меѓу ЕУ и САД.

Следниот Самит на Европската политичка заедница ќе се одржи во Данска во текот на претстојната есен.

Премиерот Мицкоски во неговото интервју за Euronews се осврна и на економската состојба во Македонија и животниот стандард на македонските граѓани. Според него македонските граѓани живеат тешко, како и останатите жители на регионот, но она коешто е разлика е дека се враќа надежта.

„Граѓаните живеат тешко, како и сите во регионот, но она коешто е разлика од пред една година е тоа што се враќа конечно надежта дека можело да не биде“, рече премиерот Мицкоски и дополни:

„Параметрите кои се постигнати оваа година се многу јасни. 2024 година милијарда двесте педесет и пет милиони евра странски директни инвестиции. Македонија е земја со најголем број странски инвестиции по глава на жител во Европа. Инфлација март месец 2,7% на годишно ниво, на месечно ниво 1,3%, значи дефлација. Дури и потрошувачката кошничка којашто ја пресметува синдикатот има намалување на цените во споредба со претходната година. Април месец 2,6%, а на месечно ниво 0,6%. Платите пак растат од 9 до 10% на годишно ниво. За економијата и БДП Светска банка ни предвидуваше 1,8%, а ние во 2024 година имавме 2,8%, поради силниот раст над 3% во третиот и четвртиот квартал во 2024 година. Во првиот квартал од 2025 очекувам до 4%, а може и над 4%. Тоа се бројки, а јас сум математичар и сакам да зборувам за бројки, а бројките се рефлектираат на пракса.“

Во понеделникот се одржа главната расправа за повторното судење на овој случај. Таа заврши со давање завршни зборови на обвинителството, одбраната на обвинетите флорин Бесими, Артан Етеми и клиничка болница Тетово, како и на застапниците за лицата што настрадаа во пожарот. Судијата Реџеп Муса најави дека пресудата ќе ја соопшти денеска.

Во своите завршни зборови, обвинителството тврди дека доказите понудени во текот на судењето потврдиле дека двајцата директори не поставиле противпожарни апарати во објектот и со тоа сториле тешки дела против општата сигурност. Јавниот обвинител побара двајцата поранешни директори на болницата во Тетово да бидат прогласени за виновни.