Причината за ова е објавата на тим астрономи од Универзитетот во Кембриџ дека пронашле „најсилни индикации за биолошка активност надвор од Сончевиот систем досега“, што веднаш предизвика шпекулации за евентуалното откритие за постоење на живот надвор од Земјата. Сепак, многу научници кои се занимаваат со знаци на живот во универзумот се скептични за ова откритие, пишува Nature.

- Со помош на податоците од вселенскиот телескоп Џејмс Веб, астрономите открија хемиски отпечаток од диметил сулфид (DMS) и/или диметил дисулфид (DMDS) во атмосферата на егзопланетата К2-18б, која се наоѓа во зоната погодна за живеење. На Земјата, DMS и DMDS се произведуваат само од живи суштества, првенствено микроскопски суштества како фитопланктонот. Иако непознат хемиски процес би можел да биде изворот на овие молекули во атмосферата на К2-18б, резултатите се најсилниот доказ досега дека може да постои живот на планета надвор од Сончевиот систем, се вели во соопштението на Кембриџ.

„Тоа не е силен доказ“

Ова не е прв пат да биде откриен „биосигнал“ на егзопланетата K2-18b, која е 8,6 пати помасивна од Земјата. Најчесто тоа беше диметил сулфид. „Тоа не е силен доказ“, изјави за Nature Стивен Шмит, астроном од Универзитетот Џон Хопкинс во Балтимор.

„Тоа речиси сигурно не е живот“, изјави за Nature Теса Фишер, астробиолог од Универзитетот во Аризона во Тусон.

Слично откритие на DMS на оваа егзопланета првпат е забележано во 2023 година. Во понатамошната работа, научниците барале посилен и почист сигнал.

„Она што го гледаме е голема промена на парадигмата на полето на проучување на егзопланетите“, рече Нику Мадусудан, водач на тимот астрономи од Кембриџ, пред неколку дена.

Потрагата по живот надвор од Земјата трае со векови. Ако диметил сулфид и диметил дисулфид навистина постојат на K2-18b и ако тие се создадени од биолошка активност, тогаш тоа навистина би било револуционерно откритие.

Истражувањето е исто така значајно за разбирање на планетите како неа, бидејќи тие се најчести меѓу досега откриените 5.800 егзопланети. Тие се нарекуваат мини-Нептуни поради нивната маса, но малку се знае за нивниот состав. Некои истражувачи, вклучително и тим од Кембриџ, велат дека тоа би можело да биде егзотичен воден свет со атмосфера полна со водород. Ако тоа е вистина, тоа би било добро место за постоење вонземски живот.

Зошто истражувачите се скептични?

Едно од главните прашања е дали K2-18b воопшто има вода или површина што може да поддржува живот. Моделите на оваа и слични планети обично сугерираат дека тие се лишени од живот.

„Безживотното сценарио за мини Нептун е наједноставното објаснување“, изјави за Nature Џошуа Кристенсен-Тоттон, научник од Универзитетот во Вашингтон во Сиетл.

Дополнително, се поставува прашањето дали DMS или DMDS се навистина присутни или дали сигналот е лажен.

„Мерењата пријавени од тимот на Кембриџ навистина ги поместуваат границите на она што телескопот Веб може да го направи“, вели Лаура Крајдберг, астроном од Институтот за астрономија Макс Планк во Хајделберг.

Шмит и неговите колеги неодамна повторно го анализираа тврдењето на тимот од Кембриџ за 2023 година и не најдоа докази за молекули во податоците.

Шмит вели дека новите набљудувања се „прилично бучни и сите пријавени карактеристики сепак би можеле да бидат само статистички флуктуации“. Истражувачите од Кембриџ, сепак, велат дека има само 0,3% шанси дека сигналот се должи на случајност.

Важен планетарен контекст

На крајот на краиштата, ако сигналот е навистина реален, тогаш има уште многу прашања кои треба да се решат пред да може да му се припише на животот, велат други истражувачи. На пример, лабораториските експерименти покажаа дека ДМС може да се формира преку абиотски процеси - оние кои не вклучуваат живот.

„Знаеме многу малку за хемијата на овие атмосфери“, вели Елинор Браун, хемичар од Универзитетот во Колорадо Болдер, кој го водеше истражувањето. Други објавија дека ДМС е присутен на комета што ја истражува Европската вселенска агенција, која дефинитивно е лишена од живот.

„Планетарниот контекст е она што е важно“, вели Едвард Швитерман, астробиолог од Универзитетот во Калифорнија, Риверсајд.

Ако молекулите навистина се наоѓаат во атмосферата на планетата, вели тој, „треба да осмислиме нови начини за абиотично производство на големи количини од овие молекули и да ги процениме тие можности пред да ги прифатиме како доказ за живот“.

Потребна е потврда од независна група

Мадусудан и неговите колеги се надеваат дека ќе добијат повеќе време за набљудување со телескопот Веб за да ја потврдат статистичката важност на нивното тврдење. Освен тоа, вели Швитерман, „она што е важно е потврдата од повеќе независни групи“.

Без оглед на исходот од ова тврдење, тоа ја нагласува важноста на проучувањето на планетите како K2-18 b, вели Крајдберг:

- Ова е многу, многу богато поле на истражување за да се разбере како функционираат планетарните атмосфери.