Дали речиси сигурно вето од претседателот Иванов, може да го блокира спроведувањето на договорот со Грција? Ова е главната дилема во јавноста деновиве – и за тие што навиваат што побрзо тој да се реализира и за тие што навиваат тој никогаш да не стапи на сила..

Процедурата е прилично јасна.. Ако и по 7 дена претседателот не го потпише законот за ратификацијата, треба да го извести Собранието, а тоа во повторена процедура со најмалку 61 пратеник да го прегласа. Со оглед дека законот вчера доби поддршка од 69 пратеници, ова се очекува да не биде проблем, но законот потоа повторно ќе оди на потпис кај Претседателот, кој според членот 75 од Уставот е должен да го потпише.

Сепак, тоа не е гаранција дека Иванов ќе потпише, ако се има предвид како постапи со Законот за јазиците, користејќи ја правната празнина која не предвидува рок во кој треба да го стави потписот, па така законот остана во неговите фиоки.

Иако има многу сличности, во двата случаи има и разлики. Така, за законот за јазиците претседателот даде забелешки за речиси сите членови, но ниту една не му беше прифатена од Собранието, па посегнувањето по т.н. џебно вето може и да се разбере. Но, во овој случај, станува збор за закон за ратификација на меѓународен договор - оттаму не е можно интервенирање во него со било какви амандмани, а непотпишувањето и по прегласувањето може да се смета за сериозно прекршување на уставните надлежности.

Веќе е извесно дека ако дојде до ова сценарио, претседателот на Собранието Талат Џафери ќе го испрати договорот во Службен весник и без потписот на Иванов, со цел да почнат процедурите за распишување на предвидениот референдум, а мнозинството веројатно ќе поведе постапка за одговорност на Претседателот.

Откако законот ќе биде објавен во Службен весник, ќе се смета дека тој е веќе на сила, што значи ќе може и да биде оспорен пред Уставниот суд. Вакви најави веќе има од повеќе поединци и партии..

Тука исто така има дилеми, дали Уставниот суд смее да оценува меѓународен договор.

Дел од правниците се повикуваат на членот 118 од Уставот и толкуваат дека такво право нема. Според овој член, сите договори што се ратификувани согласно Уставот, се дел од внатрешниот правен поредок и не можат да се менуваат со закон.

Но, има правници кои го сметаат и спротивното, а како аргумент го користат преседанот од 2002 година, кога Уставниот суд го укина договорот со Грција за нафтоводот.

Тогаш судиите се повикале на надлежноста што им ја дава членот 110 од Уставот,

Според кој Уставниот суд одлучува за согласноста на законите со Уставот.

Која од двете варијатни ќе превагне овој пат останува да видиме.