Во светот на здравата исхрана, често се поставува прашањето дали маста е поздрава од маслото. Оваа дилема е распространета меѓу потрошувачите, а различните мислења можат да збунат многумина. Додека некои тврдат дека свинската маст е подобра алтернатива, други не се сигурни и остануваат скептични за овој став. Во една емисија, проф. Д-р Небојша Тасиќ, кардиолог, се обиде да ја разјасни оваа тема и да даде совети за влијанието на мастите врз здравјето.
- Научната вистина и нашата секојдневна вистина, таа со која секојдневно се среќаваме, не се секогаш исти. Маста отсекогаш се продавала, бабите ни готвеле на маст, и тоа е единствениот аргумент кога велиме дека салото е здраво, немаме повеќе аргументи. Јас би додал една разлика, нашите баби готвеа со свинска маст, мајка ми и баба ми мачкаа свинска маст на леб, а одозгора мелена пиперка. Зошто е тоа важно? Да се пржи месо, па дури и на маст, не е здраво. Пржењето како процес на преработка на храната е многу штетно затоа што ослободува многу супстанци кои се канцерогени. После некој ќе праша, „како да знам сега дали ќе добијам рак на дебелото црево“? А, од друга страна, се ослободуваат супстанции кои доведуваат до срцеви и мозочни удари – изјави тој во една прилика.
Тој советува дека најдобро е да се користи маслиновото масло.
- Директно да одговорам на прашањето, кога маста се користи во ограничени количини, тоа не е штетно, но постојаното пржење на маст е штетно. Поштетно е отколку пржењето на масло, студиите покажаа дека заситените масни киселини кои се ослободуваат се поштетни, но сепак тука треба да се внимава – открива тој.
Д-р Тасиќ истакна дека целата приказна во врска со мастите и холестеролот ја започнало едно големо американско истражување кое покажало дека луѓето кои имале драстично повисок холестерол имале поголем број на срцеви и мозочни удари.
- Од друга страна, холестеролот како супстанца е неопходна за живот, не можеме да живееме без масти. Сега веганите ќе речат „што зборува овој, јас цел живот можам да живеам на растенија“. Можеш, факт е, но мастите се основна компонента на нашето тело. Единствено, морам да кажам, дека не треба да генерализираме - мастите се добри, многу подобри од маслото, маслото е подобро од мастите, едноставно и двете се добри ако се правилно се подготвува храната. Тоа е пораката што сакам да ја пренесам, треба да се биде умерен. „Не е проблем да пржите јајца на маст, тоа нема да ви наштети, но секојдневното јадење бурек со маст е сериозно проблематично за вашето здравје - посочува проф. д-р Тасиќ.
Кардиологот нагласува дека мастите нужно не се препорачуваат за секојдневна употреба, особено за пржење, бидејќи испуштаат голем број штетни материи.
- Овие заситени масни киселини се ресорбираат заедно со голем број други супстанции. Кога таканаречените штетни масти се насобираат во телото, тие се вградуваат во ѕидот на крвниот сад, што значи дека буквално се создаваат атеросклеротични наслаги. Таквите масни наслаги се вградуваат во сите крвни садови, во мозокот, во црниот дроб... Тие наслаги сè повеќе се вградуваат, имаат една тенка фиброзна плоча одозгора и кога таа плоча ќе пукне, добиваме инфаркт или мозочен удар“, објасни кардиологот.
Сите знаеме дека е штетно да се пржи повеќекратно во истото масло, а докторот појасни дека истото важи и за свинската маст.
- Тоа е злосторство. Факт е дека луѓето пржат компири во фритези во истото масло и по неколку дена, но апсолутно секоја маст или масло што ќе се искористи еднаш мора веднаш да се фрли бидејќи материите што се ослободуваат, не можам да опишам колку се штетни. Истото важи и за маслиновото масло и за секое масло, освен што јас апсолутно преферирам маслиново масло, кое докажано е најздраво. Најдобро е да се пржи на маслиново масло, но на многу луѓе во нашата средина, тоа не им се допаѓа - заклучил тој.