ИОХН - ЗНМ: Државата да не се меша во работата на медиумите

Во Македонија постои прекумерна регулација на приватните радиодифузни медиуми, државата премногу се меша во креирањето на нивната програма, што негативно се одразува на уредувачката слобода и квалитетот на програмата, но и на финансиската состојба на медиумите.

Ова се заклучоците од Проценката на ефектите од примената на Законот за аудио и аудиовизуелни медиумски услуги врз уредувачката медиумска слобода, кои беа презентира денеска од Институтот за општествени и хуманистички науки (ИОХН) и Здружението на новинари (ЗНМ).
Претседателот на ЗНМ, Насер Селмани нагласи дека едногласна препорака е дека државата воопшто не треба да се меша во креирањето на програмската шема на приватните медиуми. За програмата, додава тој, одлучуваат пазарот, вкусот на потрошувачите, а не политичарите.
Прашањето за професионалната етика на медиумите треба да се реши со саморегулација, самите новинари и медиумите треба да изнајдат механизам за зголемување на одговорноста на медиумот, а не тоа да биде наметнато од државата со закони.
Катерина Колозова нагласи дека Институтот за општествени и хуманистички науки од 2014 се занимава со темата на заробена држава и анализата на нејзините механизми, а во таа смисла е и анализата на овој Закон.

- Актуелниот Закон е совршен пример на илиберална демократија и нејзиниот главен механизам заробената држава, во која извршната власт до толкав степен ги потчинува законодавната и судската, што е практично е единствената власт. Карактеристично за сите илиберални демократии е дека законите премногу се детализираат, што е случај и во овој Закон, со што фактички е сведен на правилник, вели Колозова.
Тој висок степен на детализираност ја ограничува уредувачката политика и новинарската слобода и предизвикува цензура и автоцензурта, а застапниците на ова законски решение велат дека тие не интервенираат во содржината.

- Не чепкате во содржината, но до тој степен со деталите чепкате во формата што нема начин да не ги инхибирате и преплашите уредниците дека во некој миг нешто ќе згрешат. Уредниците се притиснати да бркаа форма наместо суштина за да не бидат казнети, додава Колозова.
Легес ординарес или материјалните закони, кои уредуваат некоја област во нормални демократии содржат две до три глоби, се друго се решава на суд, а во постоечкиот Закон за аудио и аудиовизуелни медиумски услуги имаме најмногу глоби во Европа во споредба со старите европски деморкатии, односи членките на Унијата пред бранот на проширување во 2004 година. Слична како нас во оваа сфера е Хрватска, но и Унгарија.
Највисоки казни се однесуваат токму на програмските стандарди или на членот 92, а најголем број од изречените мерки на регулаторот се однесуваат на овој член, за кој Колозова се надева дека нема да биде дел од измените.
- Законот е тендециозно детализиран за да се збуни граѓанинот, односно субјектот до тој степен што не знаете каде да ја свртите главата, а да не згрешите, намерно се создава правна магла со цел субјектот да се почувствува беспомешен во рацете на бирократскиот авторитарен судија, кој единствено знае дали си згрешил или не, вели Колозова.

Селмани го актуелизира прашањето за измените на Законот, упатувајќи критика дека Владата со членот 61 сака да има монополот на вистината.
- Ако помине овој член власта во иднина ќе ја утврдува вистината во медиумите, она што според нејзиниот вкус ќе биде лага ќе го казнува со пет илјади евра за медиумот и 1.500 евра за одговорното лице. Овој член од законот ќе има застрашувачки ефекти врз слободата на медиумите и слободата на говорот, ќе ја зајакне постојната самоцензура и ќе ја задуши критиката во медиумите, нагласи Селмани.

Во врска со позитивната реакција на министерот Роберт Поповски дека е подготвен да го повлече членот 61, Селмани изрази претпализвост.
- Ако нешто научив во изминатите седум години е дека треба да бидеме претпазливи во однос на ветувањата на политичарите, вели Селмани.
Тој додаде дека ЗНМ се соочува со потешкотии при обидот да ја појасни новата ситуација.

- Се соочуваме со декларативна заложба за слобода на медиумите, од друга страна има тенденции кои не потсетуваат на однесување на претходната власт, што апсолутно не можеме да го прифатиме, рече Селмани.
Заклучок од истражувањето е дека Агенцијата за аудио и аудиовизуелни услуги е стручна во работењето и непристрасна, но проблемот е што и е даден погрешен закон.
Проблем е политичкиот дел на работењето на Агенцијата, односно директорот во неа има апсолутна власт.

Еврокомесарот Рејндерс од 25 април ја става функцијата во мирување

Во соопштението се посочува дека функцијата на Рејндерс ќе биде во мирување од 25 април, кога официјално стартува изборната кампања за нов генерален секретар на Советот на ЕУ.

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен го одобри барањето еврокомесарот за правда Дидие Рејндерс за неплатено отсуство од должноста, откако на почетокот на неделава Комитетот на министри на Советот на Европа ја поддржа неговата кандидатура за нов генерален секретар на оваа паневропска организација, соопшти ЕК.

Во соопштението се посочува дека функцијата на Рејндерс ќе биде во мирување од 25 април, кога официјално стартува изборната кампања за нов генерален секретар на Советот на ЕУ, па до гласањето за избор во Парламентарното собрание на Организацијата, што е предвидено за во јуни.

Како што јави дописникот на МИА од Брисел, ЕК информира дека имајќи ја предвид заложбата на Рејндерс да се воздржи од директно и индиректно учество во каква било активност поврзана со изборната кампања до 25 април, да гарантира дека таква активност не се спроведува во негово име, како и да избегне какви било дополнителни дејствија што би можеле да се перципираат како конфликт на интереси, Фон дер Лајен му одобри неплатено отсуство, нагласувајќи дека и во тој период за него ќе важат одредбите и правилата од Кодексот за однесување на членовите на Европската комисија.

- Претседателката посебно ја истакна обврската да не ги користи човечките или материјалните ресурси на Комисијата во периодот на кампањата и да продолжи со почитување на принципите на доверливост и колегијалност, како и со општите обврски утврдени во Кодексот на однесување, се додава во соопштението, при што се посочува дека за привременото повлекување на Рејндерс, ЕК ги информирала и Европскиот парламент и Советот на ЕУ.

Рејндерс е еврокомесар за правда од декември 2019 година, на која должност дојде од местото белгиски министер за надворешни работи, функција што ја извршуваше од декември 2011 година во влади на тројца премиери. Пред тоа, од јули 1999 до декември 2011 тој беше министер за финансии на Белгија. Од декември 2018 до ноември 2019 паралелно со должноста шеф на дипломатијата, беше и министер за одбрана. Тој веќе беше кандидат за генерален секретар на Советот на Европа во 2019 година, но загуби од актуелната шефица на Организацијата, Марија Пејчиновиќ Буриќ.

Негови противкандидати за функцијата се донеодамнешниот швајцарски министер за внатрешни работи Ален Берсет и поранешниот естонски министер за култура Индрек Сар.

Засега е не јасно дали доколку биде избран на новата должност, Рејндерс уште веднаш ќе го напушти местото еврокомесар или ќе го истурка целиот мандат до крај. Мандатот на сегашната Европска комисија и на нејзините членови истекува со изборот на новиот состав на извршното тело на ЕУ, што се очекува да се случи во октомври или ноември. Од друга страна актуелниот мандат на Пејчиновиќ Буриќ истекува во септември.

„Гответе со Дракче“ - Шпагети со школки

Во среда (27.03.2024) во емисијата гостин ни беше Катерина Танева.

Состојки за денешниот рецепт:

1 пакетче шпагети

2 пакетчиња школки

2 конзерви пасиран домат

1 главица лук

1 лимон

бибер, сув зачин, сол по потреба

Погледнете како се подготвува овој рецепт:

Џакарта повеќе нема да биде главен град на Индонезија

Парламентот на Индонезија денеска одлучи дека поранешната метропола Џакарта ќе остане економски центар на земјата, како дел од планот за преместување на главниот град на островот Борнео.

Индонезија планира да го пресели својот главен град од преполната, Џакарта чија надморска височина е се попониска, во Нусантара, град вреден 32 милијарди долари кој се гради во џунглите на Источен Калимантан на Борнео.

Градот е водечки проект на претседателот во заминување Јоко Видодо, кој вети подобра дистрибуција на богатството и развој низ архипелагот, не само на островот Јава.

Според новиот закон од 18 март, ќе се формира совет за „агломерација“ за да ги координира развојните планови меѓу Џакарта и нејзините сателитски градови.

Министерот за внатрешни работи Тито Карнавијан по дебатата во парламентот рече дека Џакарта сè уште ќе треба да се развива понатаму за да се натпреварува со другите „градови од светска класа“ откако седиштето на владата ќе се пресели во Нусантара.

- Откако ќе престане да биде главен град, Џакарта сепак мора да има печат на посебен град за да може да го забрза економскиот раст и да го зголеми својот придонес во БДП на земјата, рече тој.

Според сегашните правила, Џакарта ќе остане главен град на Индонезија додека претседателот не издаде декрет за официјално именување на Нусантара за нов главен град, кој е планиран за оваа година.

Се очекува владата годинава да одржи церемонија на Денот на независноста на 17 август во Нусантара, а до крајот на оваа година е планирано преместување на илјадници државни службеници.

притисни ентер