Во Мариово се одржува „Mariovo off road experience“, се истражува Мелничката пештера

Денеска и утре во Мариово по 6-ти пат ќе се одржува аутдор фестивалот „Mariovo off road experience“. Организатори на фестивалот се здружението „Вело Европа“ од Скопје и општина Прилеп. Фестивалот освен турите со планински велосипедизам годинава ќе понуди и други новитети, меѓу кои влегување во пештери, искачување на неколку планински врвови и концерт на чалгискиот оркестар при МРТ.

Според Слободан Трајковски од Здружението „Вело Европа“ денеска во манастирот „Свети Илија“ во Мелница пристигнуаат околу 300 учесници.

- Имаме учесници од цела Македонија. Веќе по 6-ти пат се одржува Фестивалот. За да поттикнеме уште повеќе љубопитност да се доживее Мариово, освен велосипедските тури и планинарењето, годинава за прв пат од Спелеолошкиот клуб „Златоврв“ од Прилеп спелеолозите водат ентузијасти од цела Македонија да им ја покажат и да ја доживеат мелничката Пештера, рече Трајкоски кај кампот поставен околу манастирот „Свети Илија“ кај Мелница, Мариово.

Денеска две групи со 20-ина ентузијасти ја посетија Мелничката пештера. Според Марјан Темовски од СК „Златоврв“ Мелничката пештера 1 е најголема хоризонтална пештера во регионот.

- Мелничката пештера ја откривме пред десеттина години и се уште се истражува. Долга е околу 700 метри. не може прецизно да се каже од кога датира, но е многу стара. Постара е од блиската пештера во Мариово која веќе е датирана од пред еден и пол милиони години. Необична е за другите пештери во карстните мариовски карпи. Таа е термална, нема класични сталактити и сталагнити, освен на влезот и се наоѓа на надморска височина од околу 850 метри. Ваквите термални пештери се ретки. На мало место се формирани неколку пештери од термални води. Има карактеристична морфологија, украсите се посебни, невообичаени и ова е лавиринтска пештера. Имаме сознанија за околу 500 пештери во Македонија, од кои триесеттина има во Мариово хоризонтални и пештери-пропаст. Најдлабоко во македонска пештера е влезено 650 метри во Словачка Јама на Караџица, вели Темовски.

Дарко Неданоски од СК „Златоврв“ од Прилеп единствениот македонски спелеолог кој се спуштил на длабочина од 866 метри веќе 20-ина пати бил во Мелничка пештера.

- Се чувствуваме овде како дома. Еве сакаме и другите да го доживеат она што ние го доживуваме истражувајќи и влегувајќи подлабоко, вели Неданоски.

Единствената жена обучена за спасување во пештери Александра Славкоска од СК „Златоврв“ препорачува секогаш да се следат инструкциите на водичите.

- Мора да се следат водичите, да се внимава каде се гази и да не се уништуваат пештерските украси, вели Славкоска.

Ентузијасти-спелеолози при денешното истражување на Мелничка пештера имаше од повеќе краишта на Македонија.

Инаку, во рамките на Фестивалот, вечер во 20 часот е концертот на чалгискиот оркестар при МРТ.

Според организаторот, здружението „Вело Европа“ од Скопје главни активности, како и претходните години ќе бидат планинските велосипедски тури. Утре ќе има две тури, едната долга 50, а другата 30 км. Учесниците на подолгата тура ќе стартуваат во 10 часот од манастирот „Свети Илија“ во Мелница, а ќе продолжат кон Бешиште, Сатока, Градешница и преку Зовиќ и селото Манастир повторно завршуваат во манастирот Свети Илија во Мелница. Малата тура ги посетува селата Витолиште, Полчиште, Бешиште и повторно се враќа во Мелница. Предвидени се и мали предавања за истражувањата кои во изминатиов период се правеле во Мариово. /МИА

Ден пред изборите гласаа и затворените и притворени лица, како и оние во домовите за стари лица

Без никакви проблеми тече гласањето во затворите во Македонија, пред утрешните претседателски избори во земјава.

Првиот човек на КП Дом Идризово истакна дека гласањето почнало навреме и се надева дека до 19 часот поголем дел од затворениците ќе го искористат своето право на глас.

Директорот Јовановски исто така истакна дека женското одделение завршило со гласањето и своето право на глас го искористиле 80 отсто од затвореничките.

-Од пријавени 1084, 887 затвореници имаат право на глас. Досега имаме околу 20 отсто излезеност. Имаме ние воспоставено динамика на гласање, така да мислам дека до 19 часот ќе излезат поголем процент на гласачи. - Зоран Јовановски – директор на КП Идризово

Инаку, освен затворениците, денеска гласаат болни и изнемоштени и лица во старски домови.

Процесот се одвива без никакви неправилности и во најдобар ред, информираат од општинските изборни комисии.

-На територијата на Кисела Вода, за денешно гласање имаме пријавено 41 болно и немоќно лице, кои ќе гласаат во својот дом и 46 лица коишто гласаат во три старечки домови.- Татјана Алексовска - Сапунџиоска ОИК Кисела Вода

-На територијата на О. Центар има пријавно 23 лица, болни и изнемоштени, каде треба да се гласа на нивните домашни адреси. Во текот на денот вршиме достава на избирачкиот материјал до избирачките одбори и тие се должни да го спроведат гласањето во нивните домови.- Живко Мијовски ОИК Центар

Во своите домови гласачкото право ќе го остварат 6.935 граѓани кои се пријавиле како болни или немоќни.

Инаку, право на глас на овиее избори имаат 1.814.317 гласачи, кои ќе гласаат на 3480 избирачки места во целта земја.

Македонија утре ќе гласа на седмите претседателски избори

Вкупно 1 814 317 македонски граѓани имаат право на глас на седмите по ред претседателски избори во државата. 

Гласањето зе иден шеф на државата ќе се одвива на 3 480 избирачки места низ Македонија. Според упатството за гласање објавено од ДИК на шест јазици – македонски, албански, српски, турски, ромски и влашки јазик гласачите гласаат лично и тајно со заокружување на редниот број пред називот на кандидатот со хемиско пенкало во сина боја, по претхдона биметриска идентификација, потпис во единствениот Избирачки список и приложување на личен документ....

Веројатноста да се избере шеф на државата во првиот круг е само теоретска – бидејќи еден од седумте претедателски кандидати ќе треба да освои мнозиство од вкупниот број избирачи, односно над 900.000 гласови. Во првиот круг од гласањето не е потребно исполнување на цензус, а во вториот круг се пласираат двајцата кандидати кои освоиле најмногу гласови во првиот круг. За да биде избран претседател на Републиката потребно е едниот од нив да освои мнозинство гласови од избирачите кои изглегле на гласачките места, под услов излезноста да е над 40 проценти, односно над 725.000.

На претходните 6 изборните циклуси, условот беше исполнет, иако на некои од нив беше блиску до границата... Цензусот од најмалку 40 проценти е обезбеден на сите претседателски избори досега.

Во 2019 година излезноста во вториот круг била 46.65 проценти, во 2014 година - 54.36 %. Во 2009 година излезноста била најмала 42,61 процент. А најголема излесност имало на првите непсоредни претседателски избори по независноста во 1994-та кога на гласачките места излегле 77.4 проценти од запишаните избирачи.

Вториот круг од претседателските избори е закажан за 8-мај и ќе се одржи заедно со парламентарните избори.

Излезност на претседателски избори (втор круг):

2019 година - 46.65 %

2014 година - 54.36 %

2009 година – 42.61 %

2004 година - 53.6 %

1999 година - 69,1 %

1994 година - 77,4 %

Поврзаност меѓу здравата исхрана и срцевите болести кај жени со рак на дојка

Истражувањето спроведено од научници од Истражувачкиот центар „Кајзер Перманенте“ во Калифорнија (САД), е објавено во списанието „ЈНЦИ Канцер спектрум“ (JNCI Cancer Spectrum). 

Жените кои во времето на откривањето и дијагностицирањето рак на дојка, практикувале почесто јадење зеленчук, овошје, протеини и нискомасни млечни производи - се изложени на 47 отсто помала опасност од срцеви заболувања, отколку оние во чија исхрана преовладувале масти, црвено месо и производи од месо.

Истражувањето спроведено од научници од Истражувачкиот центар „Кајзер Перманенте“ во Калифорнија (САД), е објавено во списанието „ЈНЦИ Канцер спектрум“ (JNCI Cancer Spectrum). Наодите од испитувањата се важни и бидејќи се покажало оти жените кои се лекувале од рак на дојка се изложени на значително поголем ризик од кардиоваскуларни болести од оние кои немаат ваков вид рак.

Зголемувањето на можноста од срцеви заболувања е предизвикано од самиот третман на рак на дојка, којшто е кардиотоксичен, а за нив дополнително придонесува и неправилната исхрана, недоволната физичка активност, стареењето и пушењето цигари.

Истражувањето се заснова, вели еден од водечките автори д-р Исак Иргас, на проучување на повеќе од 3.400 случаи на агресивен рак на дојка.

Најуспешни резултати, поврзани со заштитата од срцеви заболувања, се забележани во случаите кога болните жени се лекувале со антибиотикот „Антрациклин“ што ги труе и убива канцерогените клетки. Според податоците на Светската здравствена организација, во 2022 година во светот се регистрирани 3,2 милиони случаи на рак на дојка и 670.000 смртни случаи од оваа болест. Во однос на бројот на заболени, како и по бројот на смртни случаи, ова е еден од најчестите карциноми кај жените во развиените земји во светот.

Научниците тврдат дека опасноста од овој вид рак се зголемува со возраста. Во таа смисла, жените до 40 години имаат 1,5 отсто можност да заболат од овој рак, на 50 - три насто, а на возраст од 70 години и повеќе, ризикот е поголем од четири отсто. /МИА

притисни ентер